Χρύσα ΜαγγινοπούλουΆρθρο: Χρύσα Μαγγινοπούλου
Κοινωνική Ανθρωπολόγος
Είναι η αγάπη τέχνη;
Από φιλοσοφική άποψη, η έννοια της αγάπης εγείρει πολλά ερωτήματα: Τι σημαίνει να αγαπάς; Ποια είναι η σχέση ανάμεσα στην αγάπη του εαυτού και την αγάπη των άλλων; Είναι η αγάπη ένα ενστικτώδες συναίσθημα ή μήπως είναι μια αποφασιστική και ορθολογική δέσμευση; Στο best-seller βιβλίο του ,”Η τέχνη της αγάπης”, ο Γερμανός φιλόσοφος και ψυχαναλυτής Έριχ Φρομ (1900-1980) εξετάζει αυτά και άλλα ερωτήματα σχετικά με την αγάπη και προβάλλει ένα ισχυρό επιχείρημα: ότι η αγάπη είναι μια τέχνη που πρέπει να αναπτυχθεί και να ασκηθεί με αφοσίωση και ταπεινοφροσύνη και αυτό απαιτεί γνώση και προσπάθεια.
Τι είναι άραγε η αγάπη. Και φυσικά δεν εννοώ μόνον την ερωτική αγάπη… Φιλόσοφοι ψυχολόγοι και βάλε, έχουν τις δικές τους απόψεις. Σκεφτείτε για μία στιγμή πως ορίζετε την αγάπη. Πώς ξέρετε πού και πώς να ψάξετε γι’ αυτήν?? Η αγάπη, είναι για τον Fromm ,μια ενεργητική πράξη και όχι ένα παθητικό συναίσθημα. Πρόκειται για μια πράξη στην οποία κανείς δίνει, σε πρώτη φάση, και δεν είναι υποχρεωτικό να πάρει. Ακριβώς σ’ αυτή την πράξη του «δοσίματος» βιώνει το άτομο τη δύναμη και την πληρότητα του.
Ο Ορτέγκα Υ Γκασσέ, ισπανός φιλόσοφος τόνιζε πως η αγάπη είναι ίσως η μεγαλύτερη προσπάθεια που καταβάλλει η φύση για να κάνει το άτομο να βγει από τον εαυτό του και να οδηγηθεί στον άλλον. Ο Κοχούτ πάλι τόνιζε ότι ,όσο πιο σίγουροι είμαστε για τον εαυτό μας, για την αξία μας, τόσο περισσότερο είμαστε σε θέση να προσφέρουμε την αγάπη μας. Ενώ ο Γκαίτε πάλι εκφράστηκε τόσο λυρικά , η αγάπη είναι γνώση και αποτελεί μεγάλη περιουσία.
Η επιδίωξη της αγάπης μπορεί να επιτευχθεί μέσα στην οικογένεια, στη σχέση μας με το άλλο φύλο, στην πίστη μας για την πατρίδα, στην κατανόηση του Θεού . Φροντίδα, υπευθυνότητα, σεβασμός και γνώση είναι απόλυτα εξαρτημένες η μία από την άλλη στην πράξη της αγάπης, είναι ένα μίγμα από ιδιότητες που βρίσκει κανείς στο ώριμο άτομο. Ο Erich Fromm μας λέει πως κάθε αγάπη είναι καταδικασμένη σε αποτυχία, αν δεν έχει ολοκληρωθεί πριν η ανάπτυξη της προσωπικότητας του ατόμου. Η αγάπη, για να επιβιώσει και να «πετύχει» θα πρέπει το άτομο να είναι ταπεινό, θαρραλέο, να έχει πίστη και αγάπη για τον εαυτό του και στην συνέχεια να διοχετεύσει αυτήν την αγάπη και στον πλησίον του.
Για να λάβει κανείς την αγάπη θα πρέπει πρώτα να προσφέρει αγάπη και κατανόηση στον εαυτό του, να έχει το θάρρος να παρουσιάσει τον καλύτερο εαυτό του, να έχει την θέληση να αναπτύξει την προσωπικότητα του, να ξεπεράσει τις εξαρτήσεις του, τον εγωισμό του, τους φόβους και τις ανασφάλειές του.
“Αγάπη δε θα πει ν ανοίγεσαι αμέσως, να δίνεσαι, να ενώνεσαι με κάποιον Άλλον. Είναι μια σπάνια ευκαιρία να ωριμάσεις, να αποκτήσεις μιαν υπόσταση δική σου, να γίνεις εσύ ένας ολόκληρος Κόσμος, για χάρη κάποιου άλλου, αγαπημένου προσώπου.” Ράινερ Μαρία Ρίλκε.
Προτεινόμενη βιβλιογραφία
Φρομ Έριχ. (1961).Η τέχνη της αγάπης. Εκδ. Μπουκουμάνη