ΑnimartistsΆρθρο: Σοφία Βέξλερ
Επιμέλεια: Μαρία Κασσεροπούλου
Φιλόλογος
Όπως ήδη θα γνωρίζετε, τα τελευταία χρόνια στην Γαλλία υπάρχει μια δημόσια συζήτηση που αφορά τα παιδιά και το φύλο τους. Κάποιοι λένε πως τα αγόρια και τα κορίτσια είναι διαφορετικά και γι’ αυτό δεν παίζουν με τα ίδια παιχνίδια και έχουν διαφορετική συμπεριφορά. Κάποιοι άλλοι, που η όραση τους ξεπερνάει την κορυφή της μύτης τους, προσπαθούν να εξηγήσουν στους προηγουμένους πως όντως υπάρχει μια διαφορά αλλά ότι αυτή δημιουργήθηκε από την ίδια την κοινωνία.
Για παράδειγμα, το περασμένο Σαββατοκύριακο ήρθε μια φίλη μου με την κόρη της στο σπίτι. Όχι φίλη ακριβώς αλλά γνωστή. Έφερε και έναν φίλο της μαζί με την κόρη του. Δηλαδή, δύο κορίτσια 4,5 ετών ήρθαν για δύο μέρες να παίξουν με τα ανήψια μου, δύο αγόρια 2 και 4 χρονών αντίστοιχα. Να επισημάνω εδώ ότι τα δύο κοριτσάκια, η Ναόμι και η Νύλα, δεν γνωρίζονταν μεταξύ τους πριν έρθουν σε μας.
Η αδερφη μου κι εγώ χαιρόμασταν πολύ επειδή ήταν ευκαιρία για τα μικρά να έχουν παιδιά της ηλικίας τους στο σπίτι και να παίζουν για δύο μέρες.
Δυστυχώς, για να γίνει αυτό έπρεπε να “ριχτούμε” στον αγώνα.
“Κωνσταντίνε, Βασίλη, ελάτε ήρθανε!”
Συστάσεις, νέα, κουβέντες… Δείχνουμε τα δωμάτια των καλεσμένων και επιτέλους ήρθε η ώρα του παιχνιδιού για τα μικρά!
“Ναόμι, παίξε με την φίλη σου την Νύλα!”
“Νύλα, παίξε με την φίλη σου την Ναόμι!”
Αυτό ακουγόταν όλη την ώρα…
Τα κορίτσια βγάζουν τα παιχνίδια τους από τις βαλίτσες. “Παιχνίδια για κορίτσια…” σχολιάζει ο Μπρούνο, ο πατέρας της Νύλα. Η αδερφή μου κι εγώ αμέσως απαντήσαμε: “Δεν υπάρχουν παιχνίδια για κορίτσια, όλα τα παιχνίδια είναι για όλα τα παιδιά! Κωνσταντίνε και Βασίλη παίξτε με τα κορίτσια!”
Η Νύλα δηλώνει ότι αυτά τα παιχνίδια δεν είναι για αγόρια, αφού το ακούει και από τους γονείς της… Κάθε φόρα που μπαίνει τέτοια συζήτηση στην μέση, μισογελάει η Σελίν, η μητέρα της Ναόμι. Ξέρει πολύ καλά ποια είναι η γνώμη μας για το συγκεκριμένο θέμα. Όμως αυτό που δεν καταλαβαίνουμε είναι πως μπορεί να θεώρει σωστό ο Κωνσταντίνος και ο Βασίλης να πρέπει να παίζουν μόνοι τους ενώ έχουν έρθει και άλλα παιδιά στο σπίτι τους. Τους εξηγήσαμε για ακόμη μια φορά πως τα “κοριτσίστικα παιχνίδια” προπαγανδίζουν μια αρνητική εικόνα της γυναίκας και ότι προβάλλουν το γυναικείο φύλο σαν αντικείμενο που πρέπει να βρει άντρα για να υπάρχει, να κάνει παιδιά, να φροντίζει το σπίτι και να στολίζει τον εαυτό της με διάφορα αντικείμενα που γυαλίζουν. Πως η ισότητα των φύλων ξεκινάει από την αρχή της ζωής και αν τους διαχωρίζουμε στα παιχνίδια, τα οποία εικονίζουν την ζωή, είναι πολύ πιθανόν να διαχωρίζονται και μετά στην κοινωνία. Αν ένα παιχνίδι δεν είναι για κορίτσια ή για αγόρια, γιατί αργότερα να μην είναι μια δουλειά η ένας μισθός μόνο για άνδρες ή για γυναίκες; Αν θέλουμε την ισότητα, πρέπει να την διδάξουμε στα παιδιά μας. Όχι, τα κορίτσια δεν είναι πιο εύθραυστα από τα αγόρια, η κοινωνία τις θέλει έτσι. Τα αγόρια δεν είναι πιο άγρια από τα κορίτσια, ούτε τα κορίτσια πιο ήρεμα από τα αγόρια. Η κοινωνία τους έπλασε έτσι και τα παιχνίδια βίας που τους προτείνουν, όχι οποιοσδήποτε Θεός ή φύση. Μην βοηθήσουμε άλλο την κοινωνία λοιπόν να εμποδίζει την ισότητα. Ο Μπρούνο μας λέει πως δεν έχει τέτοιο θέμα και πως η κόρη του δεν εκπαιδεύτηκε έτσι άλλα ότι από μόνη της είναι έτσι.
Λίγο αργότερα μιλήσαμε για τεχνολογία και επειδή είμαι κατά της χρήσης ηλεκτρονικών ειδών (όπως τάμπλετ, smartphone, τηλεόραση) από τα παιδιά, ή τουλάχιστον με μέτρο, ρωτάω αν έχει τάμπλετ η Νύλα. Η Ναομί έχει ένα. “Ναι έχει” μας λέει, “αλλά είναι για κορίτσι”. “Δηλαδή;” ρωτάμε εμείς.
“Δηλαδή είναι ροζ και έχει μόνο κοριτσίστικα παιχνίδια.”
Μάλιστα… Και μετά λέει πως στην εκπαίδευση που προσφέρει στην κόρη του δεν κάνει διαφορές ανάμεσα στα αγόρια και στα κορίτσια.
Πήγαμε σ’ ένα παζάρι και τα κορίτσια διάλεξαν ροζ τακούνια για παιδιά (για παιδιά τακούνια;), ψεύτικο μακιγιάζ, βραχιολάκια και απαίσιες κούκλες σε στυλ Barbie, στερεότυπα χαζογκόμενων που το μόνο που έχουν στο ανύπαρκτο μυαλό τους είναι να μοιάζουν με κλεμμένο φορτηγό (που το έχουν στολίσει και βάψει για να μην φαίνεται) και να ρίξουν τον πρίγκιπα με τα πολλά τα λεφτά, τα γυμνασμένα χέρια και τα πολυτελή αυτοκίνητα. Από αυτά τα παιχνίδια που ζούνε σ’ένα παράλληλο κόσμο όπου όλα είναι κλισέ. Μετά το γεύμα τα κορίτσια βγάζουν τα καινούρια παιχνίδια τους και ξεκινάνε να φτιάχνουν τα βραχιόλια. ο Κωνσταντίνος πλησιάζει για να παίξει κι εκείνος. Πιάνει ένα ροζ βραχιόλι και μωβ χάντρες και πριν προλάβει να ξεκινήσει ακούγεται από την Σελιν: “Για κορίτσια είναι αυτό Κωνσταντίνε!’’. Ακούγεται από την Νυλά: “Για κορίτσια είναι αυτά, όχι για αγόρια!”.
Εμείς όμως που ακούγαμε τη συζήτηση είπαμε: “Παίξε Κωνσταντίνε, είναι για όλους τα παιχνίδια!” ενώ εξηγήσαμε στη Σελίν πως μπορεί να παίζει με όλα. Νευρίασε τότε η Σελίν και πετάει: “Καλά, αν θέλει να παίξει με μακιγιάζ και να βάφεται με γκλος, θα τον αφήσετε;”
“Όχι, δεν θα τον αφήσουμε”. Χαίρεται η Σελίν, νομίζει ότι νίκησε. Αλλά συνεχίζω “Ούτε κορίτσι δεν θα άφηνα να το κάνει. Οπότε, ούτε αγοράκι, ούτε κοριτσάκι. Πιστεύω πως υπάρχουν καλύτερα παιχνίδια από το να βάφονται.” Και για να αναπαραστήσει τα λόγια μου αρπάζει ο μικρός Βασίλης το ψεύτικο κραγιόν και προσποιείται ότι βάφει τα χείλη του.
Εξάλλου τα μικρά μας έχουν όλα τα είδη παιχνιδιών, ανάμεσα σε αυτά και κούκλες, μικρές κουζίνες κλπ.
Την επόμενη μέρα αποφασίζουμε να πάμε μια μικρή βόλτα, ούτε έξι χιλιόμετρα απόσταση. Η Ναομί που δεν έχει συνηθίσει να περπατάει, ξέμενε όλο πίσω και έτρεχαν μπροστά ο Κωνσταντίνος και η Νυλά πιασμένοι από το χέρι. Πίσω τους ο Βασιλάκης ο ακούραστος που θα ήθελε πολύ να τους προφτάσει. Η Ναομί κλαίει, θέλει να την περιμένει η Νυλά αφού όλη την ώρα η μητέρα της της λέει για την φίλη της. Όμως η Νυλά ξεκινάει να ζει ένα ρομάντζο με τον Κωνσταντίνο και η Ναομί θέλει μόνο την Νυλά. Το αποτέλεσμα είναι να βρεθεί μόνη της και να περνάει όλη την βόλτα κλαίγοντας. Εννοείται πως δεν φταίει η Ναομί. Φταίνε η μητέρα της και ο Μπρούνο, που συνέχεια ζητούσαν στην Νυλά να κάνει παρέα με την Ναομί. Αυτό αυτόματα σήμαινε να αφήνει τον Κωνσταντίνο μόνο του αλλά κανείς από τους δυο ενήλικες δεν φάνηκαν να ταράζονται γι’αυτό… Εμείς ναι.
Το μόνο που κέρδισε η Σελίν με την συμπεριφορά της είναι να απομονώσει την κόρη της.
Τελικά φεύγοντας τα κορίτσια ξέχασαν κάποιες μωβ και ροζ χάντρες στο σπίτι και έτσι μπόρεσαν επιτέλους ο Κωνσταντίνος και ο Βασίλης να τις δουν από κοντά.
Μια μέρα μετά την αναχώρηση τους, ο Κωνσταντίνος αφού γύρισε από το σχολείο καθόταν στο τραπέζι, στηρίζοντας το πηγούνι στο χέρι του και τα ματιά χαμένα στο κενό. Ονειροπολούσε…. Σκεφτόταν την πρώτη του αγάπη, τη Νυλά!
Το γεγονός ότι τα ανήψια μου έπαιζαν με ροζ παιχνίδια, που κάποιοι θεωρούν “κοριτσίστικα” (ενώ είναι μόνο σεξιστικά), δεν τα έκαναν γκέι. Θεωρώ απίθανο κιόλας τα παιχνίδια αυτά να κάνουν τα αγόρια γκέι αφού ομοφυλόφιλος γεννιέσαι, δεν γίνεσαι. Συνήθως. Και να γίνουν ή να είναι γκέι τα ανήψια μου, δεν θα τα αγαπάμε λιγότερο. Τα αγαπάμε για αυτό που είναι, όχι για αυτό που θα θέλαμε να είναι ή να γίνουν.
Είτε κορίτσι, είτε αγόρι, είτε γκέι, είτε λεσβία, όλοι ίσοι δεν είμαστε;