Χρύσα ΜαγγινοπούλουΆρθρο: Χρύσα Μαγγινοπούλου
Κοινωνική Ανθρωπολόγος
Το “Head Over Heels” είναι η πτυχιακή εργασία του Timothy Reckart και πρόκειται για ένα μικρού μήκους αριστούργημα που έφτασε να είναι υποψήφιο για Όσκαρ. Είναι αξιοσημείωτο το πώς ο σκηνοθέτης καταφέρνει μέσα σε από ένα 10λεπτο βίντεο να περιγράψει με ιδιαίτερο τρόπο έναν έρωτα παράφορο και μια ζωή άνω κάτω!
Ο Walter και την Madge, μετά από πολλά χρόνια γάμου, έχουν αφήσει τη ζωή τους να χάνεται στη καθημερινότητα, ζώντας ο καθένας με το δικό του τρόπο, ο ένας στο ταβάνι και ο άλλος στο πάτωμα. Δεν διαθέτουν καμία κοινή απασχόληση και δεν έχουν καθόλου επικοινωνία. Το μόνο αντικείμενο που διεκδικούν και οι δύο είναι ένα κάδρο τοίχου με μια φωτογραφία τους.
Ο γάμος τους προσπαθεί να ισορροπήσει ενώ η βαρύτητα τους τραβάει σε αντίθετες κατευθύνσεις. Όταν κάποια στιγμή ο σύζυγος βρίσκει στο χώρο του ένα ζευγάρι παπούτσια μπαλαρίνας, «ξυπνώντας» του αναμνήσεις με τη γυναίκα του, θα θελήσει να της τα επισκευάσει για να χαρεί και εκείνη και να αναζωπυρωθεί η σχέση τους. Ενώ εκείνος είναι ενθουσιασμένος και ανυπομονεί να της τα προσφέρει, όταν τη πλησιάζει με τον τρόπο του, εκείνη τον απαξιώνει και τον διώχνει. Από εκείνη τη στιγμή και ύστερα, τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο έντονα μεταξύ του ζευγαριού, με αποτέλεσμα να σπάσουν τη κοινή τους κορνίζα. Αυτή είναι η «χαριστική βολή» για να προσγειωθούν και να καταλάβουν τι έχουν κάνει όλα αυτά τα χρόνια.
Πώς γίνεται δυο άνθρωποι που κάποτε ερωτεύθηκαν, αγαπήθηκαν και ένιωσαν πως είναι ένα, να αποκτήσουν τόσο μεγάλη απόσταση μεταξύ τους; Όταν ζούμε μαζί, ζούμε πράγματι μαζί; Ή μήπως ζούμε παράλληλα; Μήπως ο καθένας βλέπει τα πράγματα μόνο από τη δική του θέση και αρνείται να κουνηθεί για να δει τι είναι αυτό που βλέπει κι ο άλλος;
Είναι γεγονός ότι η ποιότητα και η αντοχή μιας σχέσης δοκιμάζονται συνεχώς μέσα στην κοινή πορεία του γάμου, καθώς το ζευγάρι, στις διάφορες φάσεις που περνάει, καλείται να αντιμετωπίσει μια σειρά προβλημάτων που προκύπτουν. Πολλά ζευγάρια, οδηγούνται σταδιακά στην έλλειψη επικοινωνίας, δεν μιλούν με το σύντροφο, δεν μοιράζονται τις σκέψεις τους, και δεν εκφράζουν το πώς νιώθουν, χτίζοντας έτσι μία σχέση σιωπής.
Η σχέση διαβρώνεται, οι σύντροφοι μετά χάνουν την ταυτότητά τους, τον ερωτισμό τους, την ζωντάνια τους, τη διάθεση να είναι μαζί, να επικοινωνούν, να ονειρεύονται παρέα… Η συναισθηματική απόσταση μπορεί να εκφράζεται με εντάσεις, διαμάχες, θυμό ή ακόμα και με σιωπή ή αδιαφορία και παθητική επιθετικότητα, μείωση ερωτικής επιθυμίας ή ακόμα και σεξουαλική αποστροφή.
Η σιωπή αποτελεί μια «βολική» επιλογή, που οδηγεί στην αναβολή της αντιμετώπισης του προβλήματος και βοηθά τον άνδρα και τη γυναίκα να αποφύγουν το άγχος του να αναλάβουν την ευθύνη για την εξέλιξη της σχέσης τους. Τόσο ο άνδρας όσο και η γυναίκα συχνά σκέφτονται ότι ««και να μιλήσω δε βγαίνει τίποτα, πάλι θα μαλώσουμε», ή «δεν θα με καταλάβει», ή «εκείνος πρέπει να μου μιλήσει πρώτος». Έτσι καλλιεργείται ο φόβος ότι ο ανοιχτός διάλογος και η επικοινωνία δεν μπορούν να βοηθήσουν ή ότι μπορεί να απειλήσουν τη σχέση, οδηγώντας σε ένα φαύλο κύκλο θυμού, απογοήτευσης, αμηχανίας και απομάκρυνσης.
Οι σχέσεις είναι ζωντανοί οργανισμοί που κινούνται, εξελίσσονται, αναπροσαρμόζονται και κάποτε μπορεί και να πεθάνουν. Είναι σημαντικό οι σύντροφοι να κατανοήσουν πως η κάθε σχέση απαιτεί προσπάθεια και χρειάζεται τη δύναμη του διαλόγου, της επικοινωνίας και της αλήθειας, προκειμένου να συνεχίσει να τους προσφέρει ικανοποίηση και χαρά.
«Κλειδί» για την επιτυχία σε ένα γάμο είναι να καταβάλλεται προσπάθεια για να κρατηθεί ο γάμος ζωντανός, όχι μόνο στην αρχή αλλά και σε όλη τη διάρκειά του, σαν ένα φυτό που χρειάζεται συνεχή φροντίδα για να διατηρηθεί στη ζωή. Επιτυχημένος θεωρείται ο γάμος που έχει διάρκεια και παρέχει στα άτομα συντροφικότητα. Τα άτομα τότε νιώθουν ικανοποιημένα με τον σύντροφό τους, υπάρχει σωστή επικοινωνία, αγάπη, αφοσίωση, ειλικρίνεια και κατανόηση.
Όσο περισσότερο χρόνο περνά ένα ζευγάρι μαζί τόσο πιο πιθανό είναι να συζητηθεί κάτι αληθινά σημαντικό. Είναι σημαντικό για ένα ζευγάρι να έχει την ωριμότητα να συζητά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει στην καθημερινότητά του, καταλήγοντας σε κάποιο συμπέρασμα ή απόφαση. Ο γάμος θα πρέπει να λειτουργεί σαν ένα ασφαλές καταφύγιο μέσα στο οποίο οι δύο σύντροφοι μπορούν όχι μόνο να συνεργαστούν και να συμπορευτούν, αλλά και να εκφράσουν τις διαφορές τους, τον θυμό τους ή ακόμη και να συγκρουστούν.
Η θεραπευτική πρόθεση είναι να εξομαλυνθούν οι διαφορές, ο ένας να ακούσει και να κατανοήσει τις πραγματικές ανάγκες του άλλου έξω από ρόλους και κοινωνικές κατασκευές, να επαναδιαπραγματευτούν τους κοινούς στόχους αλλά και τις ατομικές τους προθέσεις για την ζωή και να συμπορευτούν εκ νέου με νέες αντιλήψεις στο κοινό τους ταξίδι.
Η γλώσσα της αγάπης, περιλαμβάνει γράμματα και χειρονομίες. Η αγάπη δεν είναι μουγκή ακόμα κι αν έχουν περάσει χρόνια συμβίωσης. Η αγάπη είναι έκφραση κι όχι τυπική συμβίωση. Εκδηλώστε την αγάπη και τη στοργή σας με λόγια ή με πράξεις σας. Ένα σ’ αγαπώ, ένα άγγιγμα ή μια αγκαλιά μπορούν να επικοινωνήσουν τα συναισθήματά σας με τρόπο βαθύ και ουσιαστικό.
Προτεινόμενη βιβλιογραφία
Ayala M. P. (2007). Η φθορά στην ερωτική σχέση. Εκδόσεις Περίπλους
Bruckner, P. (2012). Ο γάμος από έρωτα έχει αποτύχει; Εκδόσεις Πατάκη