ΑnimartistsΆρθρο: Βάσια Μήλα
Φοιτήτρια Κοινωνιολογίας
Μαρία Πολυκρέτη
Ψυχολόγος
Επιμέλεια: Ίριδα Γουδέλη, Μαρία Κασσεροπούλου
Φιλόλογοι
Ο Χαρίτων Μπεκιάρης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1980. Μεγαλώνοντας μέσα σε μια καλλιτεχνική οικογένεια, μιας και ο πατέρας του ασχολείται στον ελεύθερο του χρόνο με τη ζωγραφική, δέχθηκε από πολύ νωρίς ερεθίσματα για την τέχνη. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να τον κερδίσει ο κόσμος των εικαστικών. Μεγαλώνοντας αποφάσισε να σπουδάσει γλυπτική και να ασχοληθεί με το σχέδιο και τη ζωγραφική. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει δείξει επιπλέον για τη φωτογραφία και τις ψηφιακές τέχνες.
Πυρήνας των έργων του, θα μπορούσαμε να πούμε, ότι είναι η μυθολογία, η οποία, σύμφωνα με τον ίδιο, παίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή του. Είναι φανερές και οι επιρροές που έχει δεχθεί από την επιστημονική φαντασία, τα κόμικς, καθώς και τη λατρεία του στη φύση.
Ποια ήταν τα πρώτα ερεθίσματα που σας ώθησαν να ασχοληθείτε με την Τέχνη και ποια συναισθήματα σας συντροφεύουν από τότε μέχρι και σήμερα;
Τα πρώτα μου ερεθίσματα προήλθαν από τα σχέδια του πατέρα μου, μιας και εκείνος ζωγραφίζει. Θυμάμαι από μικρή ηλικία τις επισκέψεις μας σε μουσεία και σε γκαλερί. Όπως καταλαβαίνεις τα ερεθίσματά μου για την τέχνη ήταν πάρα πολλά. Επίσης, να προσθέσω, ότι πάντα θυμάμαι τον εαυτό μου να ζωγραφίζει, απλά από ένα σημείο και ύστερα το συνέχισα σε σπουδαστικό και μετά σε επαγγελματικό επίπεδο. Όσον αφορά τα συναισθήματα, όταν δουλεύω νιώθω ότι έχω ένα συναίσθημα πληρότητας… Νιώθω ότι η μέρα μου κλείνει και τελειώνει “σωστά”. Είναι κάτι που απορρέει πολύ φυσικά από μένα και νιώθω καλά όταν ζωγραφίζω.
Ποιες επιρροές σας ασκεί ο κοινωνικός σας περίγυρος και πώς σας έχει επηρεάσει ως καλλιτέχνη αλλά και ως άνθρωπο;
Σίγουρα, ο κοινωνικός περίγυρος, είτε ευρύς είτε πιο στενός, ασκεί μεγάλη επιρροή γιατί είναι και μια δουλειά όπου χρειάζονται αυτές οι επιρροές. Δεν θα έλεγα όμως ότι με επηρεάζει πιο πολύ από τον καθένα. Το κάθε έργο τέχνης μου επηρεάζεται και από κάτι διαφορετικό. Κατά κύριο λόγο, όμως, τα έργα μου απορρέουν από πιο προσωπικά ερεθίσματα. Μικρές προσωπικές εμμονές θα μπορούσα να πω..
Υπάρχει κάποιο καλλιτεχνικό ρεύμα από το οποίο σίγουρα θα απείχατε;
Ένα καλλιτεχνικό ρεύμα από το οποίο μάλλον θα απείχα είναι το video art, εφόσον δεν μου έχει δημιουργηθεί ποτέ η ανάγκη να ασχοληθώ με κάτι τέτοιο. Κάτι το οποίο δεν έχει σχέδιο ή ύλη δεν με εκφράζει, δεν «κουμπώνει» μέσα μου τουλάχιστον τόσο ώστε να ασχοληθώ ενεργά με αυτό.
Ποια πιστεύετε πως είναι η αποστολή του σύγχρονου καλλιτέχνη στην κοινωνία μας;
Κατ’ αρχήν δεν κάνω διαχωρισμό ανάμεσα σε αυτά τα δύο, ο καλλιτέχνης οφείλει να είναι σύγχρονος, να συμβαδίζει με την εποχή του δίχως όμως αυτό να είναι δεσμευτικό. Η μεγάλη μου ευχή θα ήταν η δουλειά μου να μην είναι μόνο σύγχρονη αλλά και διαχρονική, να μην περιγράφω δηλαδή μια συγκεκριμένη εποχή διότι αυτό κάποια στιγμή θα ξεπεραστεί. Αυτό είναι και το μεγαλύτερο ατού ενός σύγχρονου καλλιτέχνη, ότι περιγράφει την εποχή όπου ζούμε αλλά δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να ταυτιστεί και με μια άλλη εποχή.
Με αφορμή, τη πρώτη σας ατομική έκθεση (Σεπτέμβρης 2012 Gallery Genesis) που είχε ως τίτλο την “Ενσυναίσθηση”. Με ποιό τρόπο πιστεύετε ότι οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται την έννοια της ενσυναίσθησης; Άραγε, αναρωτιέμαι, πως την αντιλαμβάνεστε εσείς σε προσωπικό επίπεδο;
Νομίζω ότι είναι από τα πιο δύσκολα πράγματα να έχεις πραγματική ενσυναίσθηση, να μπορέσεις δηλαδή να ταυτιστείς ουσιαστικά με τον άλλον. Η πραγματική ενσυναίσθηση, το να μπεις πραγματικά στη θέση του άλλου φαντάζει αδύνατο! Στην ουσία ο τίτλος λειτούργησε σαν μια πρόσκληση προς τον θεατή, τον επισκέπτη της έκθεσης, να δει, να συναισθανθεί τη δική μου ματιά. Ταυτόχρονα ήταν μια πρόταση να έρθει ο θεατής στη δική μου θέση. Ο τίτλος συνήθως σε μία έκθεση είναι απλά μία αφορμή αλλά στην προκειμένη περίπτωση λειτούργησε αρκετά συνεκτικά.
Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, «ο θεατής ταυτίζει τον εαυτό του και καθρεφτίζει στο έργο τέχνης μια εσωτερική του κατάσταση, συναισθάνεται συνεπώς με αυτό που βλέπει». Έτσι, καταλήγει στο συμπέρασμα, ότι ο καλλιτέχνης πρέπει να εκμεταλλεύεται τη μίμηση του ανθρώπου με το έργο τέχνης και να βοηθάει τον άνθρωπο να φτάσει στη κάθαρση του εαυτού του. Πως πιστεύετε ότι μπορεί να διατηρηθεί ο θεατής συνδεδεμένος με το μήνυμα των έργων σας;
Αρχικά, η αποκρυπτογράφηση του μηνύματος των δικών μου έργων είναι τελείως υποκειμενική υπόθεση. Ο καθένας μπορεί να αντιλαμβάνεται αυτό που βλέπει με τον δικό του τρόπο. Είναι κάτι που επαναλαμβάνω συνεχώς και με τον πιο εμφατικό τρόπο
Όπως καταλαβαίνετε ως περιοδικό τέχνης και ψυχολογίας βρήκαμε το “δάσκαλο” μας στον όρο «ενσυναίσθηση». Πόσο μάλλον όταν αυτή η ανθρώπινη ποιότητα απεικονίζεται εικαστικά! Η διαφορετικότητα των προσώπων στα έργα σας σε συνδυασμό με την ποικιλία των αντικειμένων ή των μεταφυσικών στοιχείων που τα περιτριγυρίζουν, τί θέλουν να μας θυμίσουν;
Η δουλειά μου αφορά τον χαμένο σύνδεσμο που έχουμε με τη φύση αλλά και με το μαγικό, μυθολογικό και μεταφυσικό στοιχείο. Αναμφισβήτητα, ως είδος έχουμε κάνει τεράστια άλματα, ζούμε σε μια περίοδο καθημερινών τεχνολογικών και επιστημονικών ανακαλύψεων. Από την άλλη πλευρά δεν μπορούμε και να μην αναλογιζόμαστε ή να νομίζουμε πως έχουμε αφήσει πίσω μας τα τόσα εκατομμύρια χρόνια εξέλιξής μας. Αυτή η προσωπική μυθολογία που δημιουργώ είναι μια δική μου αντίδραση, ο δικός μου τρόπος να συνδυάσω στο μυαλό μου όλα αυτά. Τώρα αν κάποιος δεν το βλέπει έτσι, αν έχει τη δική του ερμηνεία της δουλειάς μου, τότε ακόμα καλύτερα.
Ξεχωριστά, όμως, από την προσφορά της ενσυναίσθησης στον χώρο της τέχνης και διανύοντας μια περίοδο με κύριο χαρακτηριστικό την αποξένωση, με ποιο τρόπο θα μπορούσε η ενσυναίσθηση να μας βοηθήσει να γεφυρώσουμε το χάσμα ανάμεσα στον εαυτό μας και στον συνάνθρωπο μας;
Στην ουσία η απάντηση είναι μέσω της ενσυναίσθησης. Αν έχεις ενσυναίσθηση, θα γεφυρώσεις το χάσμα ενώ αν δεν έχεις, θα συνεχίζεις να αποξενώνεσαι και θα απομακρύνεσαι από τον συνάνθρωπό σου ακόμη περισσότερο. Όταν δεν μπορείς να καταλάβεις τον άλλο, τότε δημιουργείται η αποξένωση. Υπάρχει απλά μια τυπική αλληλεπίδραση. Ουσιαστικά αν δε μπορέσεις να μπεις στη θέση του άλλου και να τον καταλάβεις πραγματικά, δεν θα υπάρξει ποτέ πραγματική αλληλεπίδραση. Η ενσυναίσθηση είναι η γέφυρα και όχι το “όχημα”. Κανείς δεν μπορεί να αναγκάσει κάποιον να συναισθανθεί τον άλλο. Η ενσυναίσθηση είναι κάτι που το έχεις ή δεν το έχεις.
Μιλήστε μας λίγο για τα μελλοντικά σας σχέδια.
Αυτό το διάστημα ετοιμάζω μια έκθεση, η οποία θα πραγματοποιηθεί μέσα στο 2016! Προς το παρόν, φαίνεται να συνεχίζει αυτό που ξεκίνησε για εμένα η «Ενσυναίσθηση». Αυτή τη φορά θα υπάρχουν στη νέα μου δουλειά σχέδια αλλά και γλυπτά.
Φθάνοντας, προς το τέλος, νιώθω την ανάγκη να σας αφήσω ελεύθερο να κλείσετε τη συνέντευξη μας με ένα μήνυμα προς το κοινό του Animartists!
Ο καθένας πρέπει να κάνει την προσωπική του έρευνα μόνος του. Κανένας δεν θα σκεφτεί για εσένα. Ένα πράγμα που δεν μπορώ να συγχωρήσω σε κανέναν είναι να έχει την επιλογή να διευρύνει τους ορίζοντές του μέσα από ένα περιοδικό, μια εφημερίδα, ένα βιβλίο και να μη το κάνει.
Info : Hariton Bekiaris
Εδώ μπορείτε να δείτε έργα του εικαστικού Χαρίτωνα Μπεκιάρη από την έκθεση με τίτλο “Ενσυναίσθηση” Gallery Genesis Athens