Λευτέρης ΑνέστηςΆρθρο: Λευτέρης Ανέστης
Φοιτητής Ψυχολογίας
Επιμέλεια: Μαρία Κασσεροπούλου
Φιλόλογος
Φαίνεται πώς κάθε χρόνο ο κόσμος περιμένει τα Χριστούγεννα με ολοένα και μεγαλύτερη ανυπομονησία, με το χριστουγεννιάτικο στολισμό στα μαγαζιά να ξεκινάει ήδη από τις αρχές του Νοέμβρη. Θα ήταν αφελές βέβαια να αποκλείσουμε τους οικονομικούς παράγοντες που ωθούν την αγορά στη συγκεκριμένη κίνηση αλλά η ανάγκη των ανθρώπων για μία ψευδαίσθηση φυγής από την καθημερινότητα, ζεστασιάς και επανασύνδεσης με την οικογένεια είναι αξιοσημείωτη. Παρ΄ όλα αυτά τα ποσοστά καταθλιπτικών επεισοδίων και απόπειρων αυτοκτονιών τη συγκεκριμένη εποχή είναι τρομακτικά. Πώς γίνεται μία τόσο όμορφη ατμόσφαιρα να γεννά αισθήματα απελπισίας και αναξιότητας στους ανθρώπους; Είναι άλλωστε “…the most wonderful time of the year…”.
Οι ευάλωτοι άνθρωποι τείνουν να γίνονται ακόμη πιο ευαίσθητοι τα Χριστούγεννα. Όλα γύρω περιμένουν από σένα να είσαι χαρούμενος, περιτριγυρισμένος από αγαπημένα πρόσωπα και ευκατάστατος για να ανταπεξέλθεις στις οικονομικές απαιτήσεις τον γιορτών. Τι γίνεται όμως με εκείνους που δεν τα καταφέρνουν; Τα Χριστούγεννα είναι μία περίοδος κατά την οποία η κοινωνικοοικονομική ανισότητα γίνεται έντονα αντιληπτή. Πολλοί καταθλιπτικοί αναφέρουν ότι στις γιορτές οι αρνητικές σκέψεις για την «αδικία της ζωής» κορυφώνονται καθώς οι άνθρωποι τείνουν να συγκρίνονται με τους ανθρώπους που έχουν στην κατοχή τους περισσότερα και απολαμβάνουν τις γιορτές με τον τρόπο τον οποίο οι ταινίες και η αγορά προστάζει. Η μοναξιά που το άτομο ίσως έχει μάθει να διαχειρίζεται, ξαναγίνεται τρομακτική και το κατακλύζει με αισθήματα αυτολύπησης.
Οι γιορτές, ωστόσο, μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τον καθένα. Εκείνους που λόγω γηρατειών νιώθουν ότι ο χρόνος περνάει πολύ γρήγορα. Εκείνους που δεν αντέχουν όλη αυτή την εμπορευματοποίηση των Χριστουγέννων. Εκείνους που η άδεια θέση στο οικογενειακό τραπέζι θυμίζει εντονότερα την απώλεια ενός αγαπημένου. Εκείνους που για δικούς τους προσωπικούς λόγους δε μπορούν να προσαρμοστούν στο γιορτινό κλίμα και προσποιούνται καταπιέζοντας τα συναισθήματα και τις σκέψεις που τους βασανίζουν. Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, ότι σε καιρούς κρίσης με την ανεργία και το γενικό αίσθημα αβεβαιότητας να στοιχειώνει τις ζωές πολλών οικογενειών, το να βρει κανείς την όρεξη και τη δύναμη για να γιορτάσει γίνεται δύσκολη υπόθεση.
Δυστυχώς η γιορτή των Χριστουγέννων έχει χάσει σε μεγάλο βαθμό τη συμβολική της υπόσταση και έχει γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης από την αγορά. Η περίοδος αυτή έχει από μόνη της ένα βαρυσήμαντο στρεσογόνο φορτίο στο οποίο συμβάλλουν διάφοροι παράγοντες όπως η επιδείνωση της κακοκαιρίας, η ανασκόπηση του χρόνου που πέρασε και η αυτοκριτική που προκύπτει από αυτήν καθώς και το άγχος για τον ερχομό της νέας χρονιάς και την ανάγκη για αλλαγές και σχεδιασμό νέων στόχων και στρατηγικών. Ο τρόπος με τον οποίο αναπαριστούμε νοητικά τις γιορτές επηρεάζει σημαντικά το πώς τελικά τις βιώνουμε. Το «κλειδί» για να «επιβιώσει» κανείς τα Χριστούγεννα είναι να καταλάβει ότι δε χρειάζεται να περιμένουμε την συγκεκριμένη γιορτή προκειμένου να συγκεντρωθούμε όλοι μαζί στο ίδιο τραπέζι, ούτε χρειάζεται να ξοδέψουμε μία περιουσία για να δείξουμε την αγάπη μας. Δε χρειάζεται να είναι όλα τέλεια αλλά αληθινά. Δε χρειάζεται να γελάς αλλά να εκφράζεις αυτό που πραγματικά νιώθεις. Δε χρειάζεται να αγοράσεις αλλά να δώσεις μια αγκαλιά.
Προτεινόμενη βιβλιογραφία
Davidhizar, R. (1994). Christmas depression. The Journal of practical nursing, 44(4), 18.
Hillard, J. R., & Buckman, J. (1982).Christmas depression. JAMA, 248 (23), 3175-176.
Kerr, M. (2012). Holiday Depression. Retrieved December, 15, 2013.