Επιμέλεια Ερωτήσεων: Μαρία Πολυκρέτη
Ψυχολόγος- Αφηγηματική Ψυχοθεραπεύτρια, Υπεύθυνη Πολιτισμού
Επιμέλεια Συνέντευξης:
Ίριδα Γουδέλη
Εκπαιδευτικός
Πολλοί σας γνωρίζουν μέσα από το έργο σας το καλλιτεχνικό. Μέσα από αυτήν την γνωριμία ελπίζω να σας γνωρίσουμε και εμείς καλύτερα.
Οι Animartists είναι μια ομάδα νέων “καλλιτεχνών της ψυχής”, όπως προδίδει και η ονομασία τους. Το περιοδικό μας έχοντας ως άξονες την Ψυχολογία, τον Πολιτισμό και την Ευαισθητοποίηση, ενδιαφέρεται να στελεχώνει με γνήσιες συνεντεύξεις τις ιδέες καλλιτεχνών που προσεγγίζουν το σήμερα με δικό τους τρόπο και το εκφράζουν μέσω της τέχνης τους. Έτσι και εσείς θα έχετε την ευκαιρία, με αφορμή την έκθεση σας στη Γκαλερί “Εικαστικές Αναζητήσεις” στην Αθήνα, να μας μιλήσετε για την σημασία των δημιουργημάτων σας.
Γεννηθήκατε το 1977 στην Εύβοια. Μαθητεύσατε στο Καλλιτεχνικό Εργαστήρι του ζωγράφου Δημήτρη Μυταρά στην Χαλκίδα και εισηχθήκατε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών το 2004. Γνωρίζατε από μικρή πως αυτό που θα θέλατε να ακολουθήσετε είναι η τέχνη της ζωγραφικής; Πότε ήταν η πρώτη φορά που δημιουργήσατε ένα αυτοτελές ολοκληρωμένο έργο και ποια τα συναισθήματα της πρώτης αυτής επιτυχίας;
Ξεκίνησα στο γυμνάσιο, στο μάθημα των καλλιτεχνικών, να ξεχωρίζω με τις δικές μου ζωγραφιές και μετά με την παρότρυνση της καθηγήτριας να πιστεύω ότι κάτι μπορώ να καταφέρω. Στη πορεία διαπίστωσα ότι πάντα με ενδιέφερε το σχέδιο οπότε με φωτογραφίες προσπαθούσα έτσι να αποτυπώσω την γυναικεία φιγούρα πιο πολύ.
Η γυναικεία φιγούρα είναι πιο πολύ ευγενική στο μάτι;
Ναι γιατί αντιπροσωπεύει την ομορφιά και αναζητούμε πάντα την ομορφιά… Και στην εφηβεία ήμουν ένα παχουλό κοριτσάκι (χαχαχα) και από τότε με γοήτευε να αποτυπώνω τα μοντέλα.
Τι συναισθήματα είχατε από την πρώτη επιτυχία;
Πήρα ικανοποίηση σίγουρα αλλά το προσπαθούσα όλο και περισσότερο.
Ελίνα (θεατής): ο περίγυρός σας ήταν υποστηρικτικός;
Ναι, πάντα.
Ελίνα:σας ενθάρυναν;
Ναι, πάντα. Βέβαια στην 3η λυκείου, επειδή δε θα ήταν επικερδές το επάγγελμα του ζωγράφου, έπρεπε να σκεφτώ να κατευθυνθώ κάπου αλλού, αλλά τελικά με κέρδισαν τα καλλιτεχνικά.
Στην καλών τεχνών, στο εργαστήρι, Φοιτήσατε με καθηγητές τους Ζαχαρία Αρβανίτη, Άγγελο Αντωνόπουλο, Μάγδα Σιαμκούρη κ.α. Πως επηρεαστήκατε μέσα από την συναναστροφή άλλων καλλιτεχνών, τόσο στη σχολή, όσο και έξω από αυτή;
Παρακολουθούσα δουλειές των συμφοιτητών μου και φυσικά όλων των καθηγητών. Από τον κύριο Αρβανίτη αυτό που με είχε γοητεύσει ήταν οι δουλειές με τη χαρακτική, οι μονοτυπίες του . Στη σχολή πρέπει να βρεις τον εαυτό σου όσο πιο γρήγορα γίνεται. Εκεί άρχισα να γνωρίζω τους συμβολιστές ζωγράφους και είδα τι σημαίνει η ζωγραφική. Πόσο ψηλά μπορεί να σε πάει ή πόσο χαμηλά..
Αυτό που αποκόμισα από την επαφή μου με τους άλλους φοιτητές είναι ότι έπαιρνα θάρρος να ελευθερώνομαι και να πειραματίζομαι. Είναι πολύ σημαντικό να πειραματίζεσαι. Επίσης, έκανα φίλους και φίλες μες στη σχολή και αυτό μου έδινε δύναμη.
Έχετε επιχειρήσει να συμμετέχετε σε ομαδικές εκθέσεις;
Έχω συμμετάσχει σε μια ομαδική έκθεση, αλλά τα έργα μου δεν ταίριαξαν με την γενική ατμόσφαιρα της έκθεσης. Έτσι δεν το επιχείρησα ξανά.
Πιστεύετε πως έχει επικρατήσει η επιφάνεια στις μέρες μας και στα περισσότερα έτσι αναγνωρισμένα ή μη έργα;
Κοίταξε, καταρχάς για να ασχοληθεί κάποιος με τη τέχνη πρέπει να υπάρχει ένας λόγος. Εγώ ξέρω για ποιό λόγο θέλω να ζωγραφίζω. Ο σκοπός μου πρώτα είναι να ανακαλύψω τον εαυτό μου και μετά να τον επεκτείνω και να τον δω σε όλες του τις διαστάσεις. Και να επικοινωνήσω με τον κόσμο γιατί έτσι ό,τι μπορώ να προσφέρω θα το προσφέρω μέσα από τη ζωγραφική. Τώρα πολλοί δεν το θεωρούν έτσι, θέλουν να παίξουν. Καλό και το παιχνίδι, αλλά μόνο αυτό;
Τα έργα σας απεικονίζουν τη διαχρονική πραγματικότητα, τα όνειρα, τη σκληρότητα της εξουσίας, το θάνατο , την υπερβολή. Πώς όλα αυτά συνυφαίνονται στο μυαλό ενός καλλιτέχνη και στο έργο του σε σχέση με τη πραγματικότητα την κοινωνική και πολιτική;
Η τέχνη είναι συμβολική, δηλαδή πάντα υπάρχουν σύμβολα γενικά στη ζωγραφική. Σε κάποια κατάσταση της πραγματικότητας ένας καλλιτέχνης συνηθισμένος στο συμβολισμό καταλήγει σε μια εικόνα-σύμβολο. Δηλαδή μία πράξη αντανακλά σε ένα σύμβολο. Οπότε το σύμβολο έρχεται να δώσει μια εξήγηση στη διαχρονικότητα· όλα στον κόσμο αντανακλούν πάνω σε σύμβολα. Το σύμβολο είναι πιο μεστό σαν έννοια σε σχέση με το να περιγράψεις μια κατάσταση περιφραστικά.
Η ολοκλήρωση που έρχεται πάντα σαν στόχος , ποια είναι για εσάς , άμα μπορείτε να την κατονομάσετε;
Ολοκλήρωση είναι όταν καταφέρνω να υπερβώ τον εαυτό μου, να ξεπεράσω δηλαδή το εγώ μου και να δημιουργήσω. Τότε μονάχα μπορώ να δημιουργήσω. Ξεπερνάω τους φόβους μου και τις αδυναμίες μου.
Και τι είναι ευτυχία για εσάς;
Ευτυχία είναι να έχω ανθρώπους δίπλα μου να με στηρίζουν. Και ασφαλώς, η στιγμή που κάτι όμορφο συμβαίνει.
Τη ζωγραφική με τι συναισθήματα θα τη συνδέατε;
Συναισθήματα; Πολλά! Κατακλύζομαι από συναισθήματα, αλλά όταν υπερβαίνω το εγώ μου είμαι σε κατάσταση πέρα από τα συναισθήματα.
Υπάρχει κάποιο πρόσωπο που σας έχει επηρεάσει;
Δεν με επηρεάζουν τα πρόσωπα αλλά τα έργα των προσώπων.
Ελίνα : έχετε κάποιο αγαπημένο υλικό;
Λάδι και κάρβουνο. Τα δούλεψα αρκετά αυτά τα υλικά. Μου ταιριάζουν.
Η ζωγραφική είναι για σας ένας τρόπος να προσεγγίζουμε το φόβο μας, απρόσιτες εικόνες όπως ο θάνατος, η αυτοκαταστροφή, ή να εξωτερικεύουμε αυτά που γνωρίζουμε καλά;
Μέσα απ τη ζωγραφική ξεπερνάω τους φόβους μου. Με βοηθάει η σημειολογία, να μπω στην ουσία των πραγμάτων. Παρατηρώ τι συμβαίνει γύρω μου αλλά θέλω να βλέπω πίσω από τα πράγματα, να δω πιο βαθιά.
Τι ρόλο έχει ο αρνητισμός στη ζωή σας;
Ο αρνητισμός δε με επηρεάζει, τον ξεπερνάω μέσα απ τη ζωγραφική, και γι’ αυτό πάντα πίσω από όλες αυτές τις εικόνες τις σκοτεινές και τις χαοτικές καταστάσεις υπάρχει το φως. Και με τη τεχνική μου το φως αναζητάω.
Υπάρχει κάτι που να έχετε δει στο δρόμο και να σας έχει στιγματίσει;
Μου αρέσει η πόλη γιατί αλλάζω διαθέσεις ανά τετράγωνο. Συναντώ κάτι το διαφορετικό και αυτό περιγράφω π.χ. στο Cracking Reality, όπου η πόλη φαντάζει έτσι, σαν γοητευτικός λαβύρινθος.Ο Όσκαρ Γουάιλντ είχε πει πως η συνέπεια είναι το τελευταίο καταφύγιο όσων δεν έχουν φαντασία.
Συμφωνείτε με τον ρητό του και πως βοηθά εσάς η φαντασία στην καθημερινή σας ζωή;
Δε μπορούμε να είμαστε όλοι ίδιοι. Πρέπει να υπάρχει ποικιλία και αντιθέσεις. Δεν αντιλαμβάνομαι ως κακό το να είναι κανείς συνεπής σε διαχρονικές αξίες, αλλά και η φαντασία ταυτόχρονα με βοηθάει τόσο να δημιουργώ όσο και να ξεπερνώ τις δυσκολίες και τα δυσάρεστα που συναντώ.
Ως λάτρης των μεγάλων συμβολιστών ζωγράφων, όπως G. Moreau, A. Böcklin, Od. Redon, H. Vogeler, D.G.Rossetti, J.E.Millais, J.Toorop, M.Enckell, F.Kupka, M.Ciurlionis, M.Ernst, αφιερώνετε ταπεινά την πρώτη ατομική σας έκθεση ως φόρο τιμής σε όλους αυτούς. Πως οι αγαπημένοι σας, παραπάνω καλλιτέχνες επηρέασαν την όλη προσωπικότητά σας ως καλλιτέχνης και πάνω από όλα ως άνθρωπο;
Με επηρέασαν βαθιά γιατί οι εικόνες τους αποτυπώνουν κόσμους μαγικούς. Αυτό αναζητάω και εγώ. Μπορώ και εγώ να ανακαλύψω αυτούς τους κόσμους και θέλω να υπενθυμίσω ότι υπάρχει και αυτή η πραγματικότητα και δεν έχουμε γνωρίσει αυτή τη δύναμη και την ομορφιά που υπάρχει μέσα μας. Η τέχνη σε επεκτείνει. Δε μπορείς να διαχωρίσεις τη ζωή από τη τέχνη.
Τι βλέψεις έχετε για το μέλλον προσωπικά και κοινωνικά, βάση των μηνυμάτων για τον άνθρωπο που προβάλλετε μέσα από τα έργα σας;
Είμαι αισιόδοξη για το μέλλον
Ελίνα: μέσα απ τα έργα σας προσπαθείτε να επηρεάσετε τους άλλους να δουν διαφορετικά την πραγματικότητα;
Το μήνυμα που θέλω να περάσω είναι ότι πάντα κάπου υπάρχει το φως, πάντα κάπου υπάρχει η λύση, πάντα υπάρχει ο δρόμος προς την αναγέννηση. Σε κάθε επίπεδο.
Πως είναι η πραγματικότητα του σήμερα μέσα από τα μάτια ενός καλλιτέχνη, με την έκρηξη του θρησκευτικού φανατισμού και την κοινωνικοπολιτική σύγχυση;
Ο Θεός είναι μια κοινή έννοια, απλά αλλάζει όνομα… Σημασία έχει να φύγουμε από τους φόβους μας και να βρούμε το φως μέσα μας!
Μια ευχή για όσους μας διαβάζουν;
ΦΩΣ..
Η θεατής και φωτογράφος της έκθεσης Ελίνα μιλά για τις εντυπώσεις της
Τι συναισθήματα σου προκάλεσε η έκθεση και τα έργα;
Τα έργα, το περιεχόμενό τους και η θεματολογία τους μπορώ να πω με προβλημάτισαν κοινωνικά, πολιτισμικά και σε προσωπικό επίπεδο. Σαν έκθεση ήταν πολύ προσεγμένη με φιλικό περιβάλλον και με έκανε να νιώσω μια ζεστασιά.
Ποιο έργο σε εντυπωσίασε περισσότερο και γιατί;
Το έργο που με εντυπωσίασε περισσότερο ήταν το Cracking reality. Κυρίως λόγω των χρωμάτων, της ποικιλότητας σε συναισθήματα τα οποία εναλλάσσονται ανάλογα με τις εικόνες του κολάζ!
Υπήρξε κάποιο έργο/εικόνα/σύμβολο που να σου ανάδυσε μνήμες από το παρελθόν;
Θα αναφερθώ πάλι στο Cracking Reality και σε ένα κομμάτι του κολάζ που απεικονίζει μια παιδική χαρά. Αυτή η εικόνα με έκανε να αναπολήσω τα παιδικά μου χρόνια και να θυμηθώ την αθωότητα της ηλικίας αυτής.
Ευχαριστώ θερμά την κ.Επιτηδείου για την συνεργασία μας και την θεατή και φωτογράφο Ελίνα Παλτόγλου.