Μένη ΚουτσοσίμουΆρθρο: Μένη Κουτσοσίμου
Ψυχολόγος – Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
ΜΔΕ στην Κοινωνική Ψυχιατρική-Παιδοψυχιατρική
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Ιωαννίνων
Μεταδιδάκτωρ Ιατρικής Παν/μίου Ιωαννίνων στην Ποιότητα Υπηρεσιών
Επιθυμίες που σε κάνουν να ανατριχιάζεις στο πάθος που σου αναλογεί, όπως νιώθεις όταν ερωτεύεσαι. Όχι άλλες εικόνες οραμάτων συσκευασμένες και έτοιμες προς χρήση, ούτε πράξεις αντικατάστασης προηγούμενων σεναρίων, είναι μασημένη τροφή.
Χρειάζεται να είσαι προσεκτικός/η για να βρεις στον κόσμο σου τη δική σου επιθυμία. Ακολούθησέ με!
Γνωρίζω ότι η επιθυμία έχει την εξής δυναμική. Δεν είναι απτή, αλλά παρούσα. Υποβόσκει αόρατη σχεδόν, με τη μορφή ενός πάθους, του οποίου τη δύναμη είναι δύσκολο να φανταστείς. Όταν φωλιάζει μέσα μας ως ιδέα, αίσθηση ή συγκίνηση, δεν είναι εύκολο να βρεις την πηγή της.
Δικαίως αναρωτιέσαι… είναι φορέας αυθεντικών και παθιασμένων ορμών ή μία άχρωμη απομίμηση των επιθυμιών του Άλλου;
Μία επιθυμία είναι παντός καιρού, απολύτως απαραίτητη για να νιώσεις ότι υπάρχεις. Όταν ικανοποιείται, το συναίσθημα εναρμονίζεται με την πραγματικότητα που ζεις, πετυχαίνοντας τη συμφιλίωση με τη ζωή. Είναι όμως και παραμένει άπιαστη.
Ενδέχεται να επιβάλλεται με βίαιο τρόπο που δεν ανέχεται την παραμικρή στέρηση ή να είναι τόσο αδύναμη που να απαιτεί πολύ κόπο μέχρι να βγει στην επιφάνεια και να αναπνεύσει.
Πες μου ειλικρινά, είναι το ίδιο να επιθυμείς ένα κομμάτι σοκολάτα με το να θέλεις να νιώθεις ότι είσαι εσύ η μετουσίωση του πόθου;
Η επιθυμία υπακούει σε πολύπλοκες και σκοτεινές δυνάμεις… όπως στον έρωτα…
ή που νιώθεις έλξη ή που δεν νιώθεις…
ή όλα ή τίποτα…
Όσο αμφίβολο κι αν ακούγεται κάτι τέτοιο, άμεσες και ανεξέλεγκτες έλξεις σε φέρνουν κοντά σε κάποιο άγνωστο πρόσωπο. Στην αντανάκλαση του εσωτερικού σου κόσμου, γοητεύεσαι, ακόμη κι αν αντικειμενικά δεν ανταποκρίνεται στα κριτήρια του «κοινού» ή έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το ιδεατό που έχεις πλάσει.
Αναρωτιέσαι ποια είναι τα σήματα που μας κάνουν να ανταποκρινόμαστε στις επιθυμίες μας… τι συμβαίνει στη στέρησή της; Πού οφείλεται η πληρότητά της; Ανίκανος να ξαναβρεθείς στις συνήθειές σου, ξεφεύγεις από το μονοπάτι σου. Έννοια σου, η λογική διαθέτει πολλά αντικειμενικά κριτήρια – φίλτρα για να αναχαιτίσουν την επιθυμία σου. Μία φίλη κάποτε μου είπε πως η επιθυμία είναι λογική μόνο όταν γίνεται ανάγκη και πως μόνο τότε αξίζει να ζει την πληρότητα της ικανοποίησης, γι’ αυτό και είναι καλύτερο να την έχεις σε αναμονή. Ένας φίλος μου εκμυστηρεύθηκε ευθέως ότι τη χαίρεται μόνο στην αρχή της, καθώς είναι πέρα από τις δυνάμεις του… όταν συνηθίζει κάποιον, η επιθυμία του εξαφανίζεται.
Έτσι είναι, σαν να προσπαθούμε να προκαλέσουμε συνέχεια μία ομολογία ή το ενδιαφέρον που θα μας έκανε επιτέλους να αποδείξουμε την ύπαρξή μας.
Όσο κι αν η ιδέα της επιθυμίας είναι παρούσα, παρασύρεται από τις λεγόμενες ορμές. Δεν μπορούσε να τον αρνηθεί στα λόγια, το σώμα της όμως αρνούνταν να κάνει έρωτα μαζί του. Το σώμα της εξέφραζε την άρνησή της να συνεχίσω. Αναρχία θα μου πείτε. Μακάρι να μπορούσαμε να ανταποκριθούμε άνετα στην επιθυμία μας και να την οδηγήσουμε στις ανάγκες μας, ώστε να μην προκαλείται πόνος στη μη-εκπλήρωσή της.
Μία επιθυμία εξαντλείται στην έντασή της, σαν να βρίσκεσαι μέσα σ’ έναν διαρκή ανεμοστρόβιλο, σαν σβούρα που γυρίζει ανεξέλεγκτα. Κι όταν στροβιλίστηκες σε ανάλογες καταστάσεις και φοβήθηκες ή ζαλίστηκες, επέλεξες να βάλεις φρένο στην πραγμάτωση της επόμενης υποψήφιας.
Πληγωμένη πια, ενδέχεται και να σου ψιθυρίζει: «όσο κι αν προσπαθείς να με αρνηθείς, θα σου επιστρέψω μεταμορφωμένη». Εκείνη, βρισκόμενη ξανά μπροστά σου, της οφείλεις την υπέρβασή σου. Οφείλεις να είσαι εκεί που πρέπει να είσαι, στο σημείο εκείνο για να διεκδικήσεις διακινδυνεύοντας την ύπαρξή σου, την αναζήτηση μιας ηδονής που δεν έχει το δικαίωμα να φθαρεί…
Γιατί οι τροπικές παραλίες πρέπει να σε κάνουν να ονειρεύεσαι, ακόμη κι όταν το άγνωστο σου επιβάλλει τη αγωνία, την αμηχανία ότι υστερείς των υπολοίπων για να το ζήσεις όπως το ονειρεύεσαι… πριν προλάβει να γίνει απωθημένο…
Προτεινόμενη βιβλιογραφία
Stutz P. & Michels B. (2015). Τα εργαλεία της Ψυχής: Πώς να μετατρέψετε τα προβλήματα σε όπλα για να αλλάξετε τη ζωή σας. Εκδόσεις: Πατάκης.