Μένη ΚουτσοσίμουΆρθρο: Μένη Κουτσοσίμου
Ψυχολόγος – Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
ΜΔΕ στην Κοινωνική Ψυχιατρική-Παιδοψυχιατρική
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Ιωαννίνων
Μεταδιδάκτωρ Ιατρικής Παν/μίου Ιωαννίνων στην Ποιότητα Υπηρεσιών
Ακόμη και η πιο σκοτεινή νύχτα θα τελειώσει και ο ήλιος θ’ ανατείλει ξανά… Πιστεύω ακράδαντα ότι αυτό που έφυγε, καλό είναι να πεθαίνει – όσο σκληρό κι αν σου ακούγεται… ο λόγος που είναι δόκιμο να υφίσταται τον ξαφνικό θάνατο (;)… για να γεννηθεί κάτι άλλο στη θέση του.
Έχοντας στραμμένο το πρόσωπό σου στον ήλιο, οι σκιές πέφτουν πάντα πίσω σου. Στις αλλαγές, το συναισθηματικό εκκρεμές κινείται με ασύλληπτες ταχύτητες μπρος πίσω – από την υπαρξιακή απογοήτευση ως την ψυχαναγκαστική χαρά και μετά όλο πάλι απʼ την αρχή… Κι ενώ η βαρκούλα πίσω μπρος, θα μπορούσε να καταλήξει σε διαταραχή, τείνει να πάρει τη μορφή business as usual, έτσι;
Ας βάλουμε λοιπόν μία τάξη στο τοπίο που διαμορφώνεται…
…έπεσα, χτύπησα… ε και τι μ’ αυτό;
Τίποτε δεν χαρίζεται στη ζωή, όλα κερδίζονται και μάλιστα με πολύ κόπο, συχνά ακόμη και πόνο, ψυχικό και σωματικό. Το να αποδεχτείς αυτή τη συνθήκη το συντομότερο δυνατό, σου υπόσχομαι ότι είναι όχι μόνο λυτρωτικό, αλλά και πολύ χρήσιμο. Ας πούμε ότι έχει και όνομα για να το ανακαλείς με μεγαλύτερη ευκολία, λέγεται «πόνος ευγνωμοσύνης».
Γνωρίζω πολύ καλά πώς επέτρεψα στις επιλογές μου να με διαμορφώσουν. Το σώμα δεν αλλάζει αν του το ζητήσεις ευγενικά. Αν θέλεις να τρέξεις με τους αθλητές, να χάσεις κιλά, να πετύχεις στη δουλειά σου, τη σχέση σου ή να αλλάξεις «πίστα»… επιβάλλεται να ξεπεράσεις το εμπόδιο του πόνου. Χρειάζεται να βγαίνεις μπροστά και ν’ αντιμετωπίζεις με σθένος τις προκλήσεις. Μπορεί να μην είναι όλα ζήτημα υπομονής και θετικής σκέψης, καθώς υπάρχουν μέρες που μας ξεπερνούν, αλλά σίγουρα ο εγκέφαλός σου θα σου το ανταποδώσει αν τον βοηθήσεις κι εσύ χωρίς να τον σαμποτάρεις. Στη διαδικασία αυτή των επιλογών, ό,τι δεν σου ταιριάζει ή δεν σ’ εκφράζει πια, είναι καλό να μην αποθηκεύεται… αρκετό χώρο καταλαμβάνουν όλα όσα οι άλλοι έχουν επιλέξει για εσένα, χωρίς καν να σε ρωτήσουν, για να σε «χωρέσουν» στη δική τους πραγματικότητα… μην αυταπατάσαι, δεν γίνεται αυτό αναίμακτα… ακόμη κι όταν απλά νομίζουν ότι ακολουθείς τη διαδρομή σαν κάμπια… Μην αντισταθείς στη φθορά… άλλωστε κι αν ο ήλιος σου δύει, το κάνει για ν’ ανατείλει ευθύς ξανά.
…να ξεπερνάς τα όριά σου…
Έστω κι από λίγο, κάθε φορά. Στον πρωταθλητισμό, το να εξωτερικεύεις τα συναισθήματά σου δεν είναι καλό, σε κάνει ευάλωτο. Το να γίνεις ρομπότ είναι το μόνο εύκολο στην αυτοποιημένη εποχή που όλα σου προσφέρονται σε χρηστικές συσκευασίες… θέλεις ραντεβού (;) φόρα παρτίδα όλα στο διαδίκτυο… θέλεις συνεργείο (;) επιλέξτε την καλύτερη πληρωμένη διαφήμιση… θέλεις σχέση (;) σε θέλω στα πρότυπα και τις προδιαγραφές (εννοούμε νούμερα) του τάδε μοντέλου. Το να ξεπερνάς τα όριά σου δεν σημαίνει ότι θα χάσεις τον εαυτό σου στην αλλαγή, ούτε όμως ότι θα παραμένεις θεατής στο έργο σου. Το να δοκιμάζεις τις συναισθηματικές αντοχές του/της άλλου/ης, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα ανασυρθούν φόβοι που ούτε καν μπορείς να φανταστείς. Η ταύτιση απόψεων δεν επέρχεται αναγκαστικά μέσω της σιωπής, τα αδήλωτα δεν βγαίνουν περιμένοντας το κύμα να τα ξεβράσει, σε μία σχέση ή συνεργασία, το να ταράζεις τα νερά είναι υγιής κίνηση, ακόμη κι αν η άλλη πλευρά επιχειρήσει την απόδραση. Είναι στιγμές που όσο και να παλεύεις να κάνεις συμβατή την πραγματικότητα με την προσωπικότητά σου, αυτό φαντάζει αδύνατο.
Το να έχεις καθοδόν στο νου ότι η δύναμη πηγάζει από μέσα σου, σημαίνει εύλογα ότι δεν σου την εμφυτεύουν ανταποδοτικά. Η εκγύμναση του πιο δυνατού μυ στο σώμα είναι αυτή του μυαλού. Ενδεχομένως να σου φανεί βαρετή η επανάληψη, χρειάζεται όμως να πιστέψεις πως το μάθημα το έχεις πάρει και τώρα είναι πλέον στο χέρι σου να βγεις πιο δυνατός/ή στη σκηνή. Είσαι έτοιμος/η ν’ ανοίξεις το βήμα σου όταν αντιληφθείς πως παραμένοντας στάσιμος/η μοιάζει σαν να παραδέχεσαι τη φοβία για το παρακάτω της ζωής; Έχεις λόγο να προχωρήσεις… επιτρέποντας στον ήλιο να σηκωθεί για άλλη μια φορά πιο νωρίς από Εσένα…
…καλή αποτυχία… όχι δεν είναι λάθος γραμμένο.
Και τώρα που πήρες τα μαθήματά σου, ετοιμάσου γι’ άλλα… γιατί οι κακοτοπιές και οι αποτυχίες είναι απαραίτητες. Αν δεν καταφέρεις να φτάσεις στους στόχους σου, μετέτρεψε έστω τις κακές στιγμές σε εμπειρία και πολύτιμη γνώση. Χτίζε τις προϋποθέσεις για ό,τι σε κάνει να νιώθεις ότι σε σέβονται και σε αποδέχονται γι’ αυτό που είσαι, όχι γι’ αυτό που θέλουν οι άλλοι να έχουν δίπλα τους.
Στον αθλητισμό, όπως και στη ζωή, η εξάσκηση και οι επαναλήψεις είναι απαραίτητες. Ξέχασε την πιθανότητα ότι θα αποτύχεις και ξεκίνησε με πείσμα κι αισιοδοξία την προσπάθειά οτιδήποτε: ένα workout, μία νέα δουλειά, μία καινούρια σχέση.
Κι αν η Ανατολή σου μοιάζει τόσο με τη Δύση, είναι που σε κάθε τέλος, θα βρίσκεται πάντα μια καινούρια αρχή.
Ας πούμε ότι σήμερα αρχίζουν όλα…
It’s the first day of the rest of your life…
Προτεινόμενη βιβλιογραφία
Bensaid C. (1994). Αγάπησε τον εαυτό σου, η ζωή θα σε αγαπήσει. Σειρά, Ψυχολογία. Νέα Σύνορα, Εκδόσεις Λιβάνη.
Stutz P. & Michels B. (2015). Τα εργαλεία της Ψυχής: Πώς να μετατρέψετε τα προβλήματα σε όπλα για να αλλάξετε τη ζωή σας. Εκδόσεις Πατάκης.