Άρθρο: Γεωργία Κιζιρίδου
Εξελικτική-Σχολική Ψυχολόγος, MSc, Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων
Μπαίνοντας αργά στο σπίτι από τη δουλειά φρόντισα να πετάξω από πάνω μου τη μάσκα της παντοδυναμίας. Τον τελευταίο καιρό άρχισε να ραγίζει εξάλλου και με βάραινε πολύ. Το τηλέφωνο χτυπούσε αρκετά επίμονα, όμως δεν ήθελα να το σηκώσω. Ήταν η ξαδέρφη μου. Ανησυχούσε πολύ για μένα, γιατί όπως έλεγε έπαψα να χαμογελάω. Δεν έβγαινα καθόλου έξω για να διασκεδάσω και ήθελε να προσπαθήσει να με πείσει να πάμε για ένα ποτό. Αποφάσισα να μην το σηκώσω. Σχεδόν ντρεπόμουν να πω φωναχτά ότι προτιμώ να κάτσω μόνη, χωρίς να μιλάω σε κανένα.. Νιώθω το σώμα μου βαρύ και βαριέμαι να κάνω μπάνιο. Την τελευταία φορά που βγήκα, πάλι με το ζόρι, γύρισα πίσω τρέχοντας. Δεν είχα τι να πω και το πρόσωπό μου πονούσε κάθε φορά που προσπαθούσα να γελάσω με το ζόρι. “Σήμερα θα προσπαθήσω να κοιμηθώ…” είπα στον εαυτό μου για να τον προετοιμάσω. Τα βράδια είναι τα πιο δύσκολα… Η μοναξιά φαντάζει ακόμα πιο μεγάλη και τα τέρατα του μυαλού μου βγαίνουν και κυκλοφορούν ελεύθερα.. Είναι γύρω μου και νιώθω ότι θέλουν να με πνίξουν.
–Αφού δε θα κοιμηθείς και το ξέρεις… Τουλάχιστον άσε με να σου κάνω παρέα. Μπορεί στο τέλος να γίνουμε φίλες. Μπορεί και να σε βοηθήσω.. Πού ξέρεις;
–Ποια είσαι εσύ και τι θέλεις από εμένα; απάντησα έντρομη. Δεν είχα καταλάβει πως υπήρχε άλλο άτομο μέσα στο σπίτι. Φευγαλέα σκέφτηκα μήπως ξέχασα να κλείσω την πόρτα του σπιτιού μου και μπήκε μέσα κάποια άστεγη. Ξεχνάω εύκολα. Ακόμα και τα πιο απλά καθημερινά πράγματα.
-Είμαι η συγκάτοικός σου το τελευταίο τρίμηνο. Δεν μου έδωσες σχεδόν καθόλου σημασία. Νομίζω πως δεν ξέρεις καν το όνομά μου… Πόσο μάλλον το πρόσωπό μου.
-Τελικά, πώς σε λένε; Ενώ στην αρχή τρόμαξα, σιγά σιγά άρχισα να συνηθίζω την παρουσία της και κάτι με τραβούσε να την γνωρίσω καλύτερα.
-Με λένε Κατάθλιψη και είμαι ουσιαστικά η μόνη πραγματική φίλη που σου έχει απομείνει. Σε αντίθεση με σένα, ξέρω τα πάντα για τη ζωή σου.. Ξέρω πως ο φίλος σου σε παράτησε, γιατί σε θεωρούσε βαρετή. Στη δουλειά σου προσπαθείς να κρύψεις ποια πραγματικά είσαι, όμως δεν το πετυχαίνεις πάντα με επιτυχία. Φοβάσαι ότι θα πάψεις μια μέρα να δουλεύεις, γιατί δε θα μπορείς να σηκώνεσαι το πρωί. Καλά δεν τα λέω;
-Εσύ πώς τα ξέρεις όλα αυτά; Με τρομάζεις.. Αλήθεια…
-Είμαι η φωνή της συνείδησής σου. Αν με παρατηρήσεις καλύτερα, θα καταλάβεις πως θέλω να σε προστατέψω, αρκεί να το θέλεις εσύ.
-Πώς μπορείς να με βοηθήσεις εσύ; Δεν σε ξέρω για να σε εμπιστευθώ.
-Αυτή τη φορά θα ρισκάρεις. Για πάρα πολύ καιρό ήθελες να ελέγχεις τα πάντα στη ζωή σου. Ήθελες να είσαι πάντα πρώτη σε όλα. Μόλις άκουσες μια αρνητική κριτική για τη δουλειά σου, άρχισες να καταρρέεις. Φοβήθηκες τόσο πολύ που έπαψες να μιλάς στους ανθρώπους. Νόμιζες πως θα γίνεις πάλι εκείνο το πληγωμένο παιδί που για να το αγαπήσουν έπρεπε να κρύβει αυτά που νιώθει. Έπρεπε να είναι πάντα χαρούμενο και πετυχημένο. Αν δεν ήταν, χαλούσαν όλα.
-Δεν θέλω να συνεχίσουμε άλλο την κουβέντα μας. Αρκετά. Με ποιο δικαίωμα κρίνεις τη ζωή μου;
-Πάντως ήρθα για να μείνω. Εκτός αν εσύ θες πραγματικά να με διώξεις.
-Κοίτα, δε θέλω να σε συνηθίσω. Καλή η παρέα σου δε λέω.. Εξάλλου, δεν μου έχουν απομείνει και πολλές παρέες.. Όμως, θα ήθελα κάποια στιγμή να φύγεις. Πώς μπορώ να σε διώξω;
-Μην κάνεις αυτό που έκανες πιο παλιά. Μην κάνεις πως δεν με ξέρεις. Με γνωρίζεις από πολύ παλιά. Συνεχώς με αποφεύγεις. Δε γυρίζεις σπίτι για να μη με βλέπεις. Όμως, εγώ θα βρίσκω πάντα τρόπο για να ξεγλιστράω στη ζωή σου. Στην πραγματικότητα, εσύ με προσκαλείς. Απλώς δεν το καταλαβαίνεις. Κάθε φορά που κλαις και λες ότι δεν αξίζει να ζεις, ότι είσαι αποτυχημένη, ότι η ζωή είναι ένα βάσανο… Σου θυμίζουν κάτι όλα αυτά;
Ξαφνικά, ένιωσα μια περίεργη οικειότητα. Δεν ήξερα αν θέλω να μείνει ή να φύγει.
-Να σου πω ένα μυστικό; Δεν πειράζει να σου κάνω παρέα. Όμως αν με γνωρίσεις πιο καλά θα δεις ότι φοράω κι εγώ μάσκες, όπως φοράς κι εσύ όταν πας στη δουλειά σου. Αν καταφέρεις και βγάλεις τις μάσκες, θα δεις ότι κρύβω κι άλλα πρόσωπα. Έχω το Θυμό κι από κάτω από τον Θυμό, την Ντροπή και τις Ενοχές. Στο τέλος, έχω τη Χαρά και την Αποδοχή. Σε προκαλώ λοιπόν να προσπαθήσεις να βγάλεις όλες τις μάσκες. Μέχρι να φθάσεις στην τελευταία. Θα κουραστείς, αλλά αξίζει τον κόπο. Τι λες; Δέχεσαι την πρόκληση;
-Δέχομαι. Μου ακούγεται ενδιαφέρον το παιχνίδι. Κι αν καταφέρω και κερδίσω, θα είμαι ευτυχισμένη. Ποιοι είναι οι κανόνες του παιχνιδιού;
– Κάθε φορά που θα σκέφτεσαι κάτι, θα το λες δυνατά. Θα το βγάζεις από μέσα σου. Στην αρχή ίσως δεν σ’ ακούσει κανένας. Στη συνέχεια όμως, σίγουρα κάποιος θα βρεθεί. Ξεκινάμε;
-Ξεκινάμε… Κι όπου βγει. Αυτή τη φορά, θα τα καταφέρω, γιατί το θέλω πολύ.
Μέχρι το 2020 εκτιμάται πως το 80% των ανθρώπων του δυτικού κόσμου θα βιώσει τουλάχιστον ένα καταθλιπτικό επεισόδιο. Σε κάθε περίπτωση η πρόληψη, είναι καλύτερη από τη θεραπεία.
Προτεινόμενη βιβλιογραφία
Gilbert, P. (2014). Ξεπερνώντας την κατάθλιψη. Ένας οδηγός αυτό βοήθειας με γνωστικο-συμπεριφορικές τεχνικές. Αθήνα: Πεδίο
Johnstone, M. (2008). Είχα ένα μαύρο σκύλο. Το όνομά του ήταν Κατάθλιψη. Αθήνα: Διόπτρα
Johnstone, M. & Johnstone, A. (2009). Συντροφιά με το μαύρο σκύλο που τον λένε Κατάθλιψη. Αθήνα: Διόπτρα
Μαλέλης, Σ. (2015). Το τέρας κι εγώ. Αθήνα: Μίνωας