Πλήξη ή Λήξη

Κείμενο: Ευθύμης Μαυρεπής
Φοιτητής Ιστορίας και Αρχαιολογίας/ Ιστορίας της Τέχνης

Επιμέλεια: Μαρία Κασσεροπούλου
Φιλόλογος

Στιγμές που γίνονται Ζωή. Άνθρωποι που γίνονται Φίλοι. Και φυσικά η Οικογένεια. Ένα “εγώ” απέναντι σε τόσα “εσύ” ή αυτός ή και εσείς ή αυτοί. Καμία φορά μάλιστα καταφέρνεις και τα ζεις όλα  αυτά μαζί, στο “εμείς”. Είναι άραγε  τότε που νομίζεις πως είσαι ευτυχισμένος(;) Ο κόσμος σου ή ο κόσμος μου(;) Ο κόσμος μας. Οι εμπειρίες μου. Η Αγάπη μας. O έρωτάς μας. Οι επιλογές μου. Τα λάθη μου. Αλλά και οι δικές σου επιλογές και τα δικά σου λάθη. Η πόλη που ζω, η δουλειά μου. Τα στέκια μας. Οι φιλονικίες μας.

Και τώρα, υπό το πρίσμα της συνήθειας, παρατήρησε τι γίνεται:

Στιγμές που επαναλαμβάνεις και έτσι νομίζεις πως ζεις. Να ζεις τα ίδια χωρίς την ίδια χαρά και τον πρωτόγνωρο ενθουσιασμό! Την απρόσμενη  έκπληξη! Άνθρωποι συνηθισμένοι  έμειναν δίπλα σου και θαρρείς πως είναι τώρα φίλοι σου. Έμαθες και έμαθαν να μην περιμένουν κάτι καινούριο. Έμειναν επειδή είσαι προβλέψιμος. Η οικογένεια, ξέρεις, εκείνη που από τα μικράτα σου ζείτε στο ίδιο σπίτι. Αναπόφευκτη μονοτονία! Ένα καθημερινό «εγώ», που συνήθισε εσένα και αυτόν, που ξέρει πια καλά εσάς και αυτούς. Ένα «εγώ» που τώρα πια ζει, δηλαδή συνήθισε να ζει, με σένα. Στο δικό μας «εμείς». Ξέρεις, αυτό που κάθε μέρα ξεκινά και τελειώνει στον κόσμο μας. Στον δικό μας κόσμο, που για χάριν του, ξεχάσαμε να ζούμε ο καθένας στο δικό του.

Και πάλι όμως αν επιστρέψω στον δικό μου, ξέρω πως οι εμπειρίες μου δεν θα είναι νέες. Είναι που τότε θα σκεφτώ πως η αγάπη μας και ο έρωτας μας, ή τουλάχιστον ότι έμελλε να συνηθίσουμε για να νιώθουμε ασφαλείς, είναι η μόνη μου επιλογή. Η ίδια επιλογή. Από την στιγμή που είναι η ίδια επιλογή, είμαι ένα βήμα πριν το ίδιο λάθος. Το ίδιο λάθος που κάνεις και εσύ, με το να με δεχτείς πίσω. Δεν έχεις όμως και εσύ άλλη επιλογή. Την ίδια επιλογή με μένα έχεις γιατί είσαι και εσύ απογοητευμένος από τον κόσμο σου! Τον κόσμο που άφησες, για χάριν του δικού  μας. Όντας στην ίδια πόλη να ζω εδώ και χρόνια. Ξυπνώντας κάθε πρωί να πάω στην δουλειά μου…  Την έχω συνηθίσει! Περιορίζουμε και τα στέκια μας, είναι άλλωστε πλέον βαρετά ή έχουν κλείσει. Ξανά οι φιλονικίες για εκείνα που δεν καταφέραμε να λύσουμε ποτέ. Γυρίσαμε όμως πίσω, ξέρεις γιατί;

Από συνήθεια… όχι από έρωτα, ούτε από αγάπη! Και τώρα το «εμείς», νομίζεις σε κάνει ευτυχισμένο(;)

Θα  μπορούσα να επαναλάβω την ίδια ιστορία μέχρι να τελειώσει το άρθρο. Η κατάληξη θα ήταν όμως πάντα η ίδια, η συνηθισμένη! Συγχρόνως με την επανάληψη, θα έκανα και εγώ  λάθος. Με άλλα λόγια, θα έκανα το ίδιο λάθος! Συνήθεια και πάλι συνήθεια.. Θα με ρωτήσεις τώρα: « Καμιά φορά η συνήθεια δεν είναι ωραία»;. Τότε μάλλον, πρέπει να μιλάς για την σταθερότητα. Σε αυτό το σημείο θα συμφωνήσω. Η σταθερότητα, μάλιστα, είναι γόνιμη και συντελεί στο «ευ ζην» κάθε ανθρώπου. Σταθερότητα όμως σημαίνει πως βαδίζεις αργά και σταθερά προς την εξέλιξη. Προφανώς μιλάω για την ατομική εξέλιξη. Σταθερά, για να γίνεις καλύτερος άνθρωπος. Σταθερά, για να βελτιωθείς. Σταθερά, για να αποβάλλεις τα συμπλέγματα σου. Σταθερά, για να απελευθερωθείς από τα πάθη ή τις εμμονές σου. Σταθερά λοιπόν, για να περάσεις από το πριν  στο μετά. Θα συμφωνήσεις γιατί  η ζωή χρειάζεται σταθερές για να προοδεύεις. Χρειάζεται ένα σταθερό πλαίσιο για να αποκτήσεις νέες εμπειρίες. Επιπλέον  χρειάζεται υπομονή, ώστε σταδιακά  να πας παρακάτω. Μια ομαλή μετάβαση. Τι γίνεται όμως με τις σχέσεις, που σε πήραν από κάπου και όταν τελείωσαν δεν προχώρησες ούτε ένα βήμα παρακάτω;

Ξαφνιασμένος συνειδητοποιείς πως πήγες πάλι πίσω. Είναι τέτοια η φύση μας, που ζήσαμε τα καλά και επιδιώκουμε να ζούμε τα καλύτερα. Στο σημείο αυτό είναι όμως, που οι περισσότεροι, κάνουμε λάθος! Η επιλογή ανάμεσα στα καλά και τα καλύτερα, συσκοτίζεται από το πέπλο της αβεβαιότητας ή του μυστηρίου. Έτσι αντί να προχωρήσεις μπροστά, όση θλίψη και αν νιώθεις για εκείνο το καλό που μόλις τέλειωσε, στο νέο καλύτερο, δειλιάζεις και επιλέγεις να γυρίσεις πίσω. Έχεις μάλιστα την ψευδαίσθηση πως επειδή έζησες το καλό μια φορά, μπορείς να το ζήσεις δυο. Χάνεις μάλιστα την ευκαιρία, αφού δεν συνεχίζεις παρακάτω, στο νέο. Θυμήσου τι σου είπα πιο πριν: «καλύτερο». Και ναι, αυτό ονομάζεται συνήθεια! Είναι τότε που νομίζεις, πως μπορείς να επαναλάβεις όσα έζησες όμως με λάθος τρόπο.

Έχεις σκεφτεί πως ένα μεγάλος μέρος όσων έχεις ζήσει  οφείλονται σε μια τυχαία, συγκυριακή στιγμή; Πόσο λοιπόν σίγουρος είσαι ότι αν γυρίσεις πίσω, αυτή η τυχαία συγκυριακή στιγμή θα είναι ίδια; Πόσες πιθανότητες  έχεις να σου παρουσιαστεί ξανά; Ή μήπως θαρρείς πως θα σου εμφανιστεί με τον ίδιο τρόπο, πλάι στον ίδιο άνθρωπο, στο ίδιο μέρος;

Κατανοείς λοιπόν πως με το να γυρίσεις πίσω, η ευτυχία φαντάζει αβέβαιη. Πολύ πιο αβέβαιη από το αβέβαιο μέλλον σου. Μην ξεχνάς όμως πως έτσι και αλλιώς, για το μέλλον, κανένας δεν είναι σίγουρος. Ακόμα και αν δεν σε πείθω πως η συνέχεια καιροφυλαχτεί  τα καλύτερα, σκέψου πως θα μάθεις τουλάχιστον έτσι πως είναι τα χειρότερα. Τότε όμως η ευτυχία που έχεις ζήσει, θα αποκτήσει διπλή αξία. Πιο σημαντικό όμως είναι, πως θα μάθεις γιατί, ενώ συνέχισες και τα πολυπόθητα καλύτερα δεν ήρθαν, οφείλεται σε σένα! Είναι δικό σου λάθος, ατόπημα ή σφάλμα…  Ίσως κάποιο λάθος, που έκανες κάποτε, στο παρελθόν σου. Το να διορθώνεις το λάθος σου ή  να επιστρέφεις από εκεί που ξεκίνησες για να δεις τι έφταιξε, δεν αποτελεί όμως επανάληψη. Για να ευτυχήσεις, για να ζήσεις τα καλύτερα, πρέπει να διαγράψεις τα χειρότερα.

Και πως το καταφέρνεις αυτό;  Απλά προχωράς παρακάτω. Αποφασίζεις πως η ευτυχία σου δεν εξαρτάται από το να ζεις τα ίδια. Περισσότερο οφείλεται στις νέες εμπειρίες.  Άλλος ένας κίνδυνος πάλι που παρουσιάζεται όταν επιλέγεις την συνήθεια, όταν επιλέγεις να ζεις τα ίδια, εκείνα που κάποτε σε έκαναν ευτυχισμένο, είναι το ίδιο το παρελθόν σου. Κοντά στα όμορφα, στα ωραία, στην ευτυχία της στιγμής, σίγουρα έκανες πολλά λάθη. Λάθη που αν δεν είχες κάνει μάλιστα, μπορεί να μην σε είχαν οδηγήσει στο σημείο που έχεις φτάσει τώρα. Στο σημείο να επιλέξεις ανάμεσα στο καλό ή στο καλύτερο για σένα. Ανάμεσα, για να το πω διαφορετικά, στο να προχωρήσεις ή  να επιστρέψεις πάλι πίσω. Στην αρχή ή στο τέλος, εσύ επιλέγεις πως θα το πεις! Όμως  για να φτάσεις εδώ, σημαίνει πως σίγουρα κάτι έγινε λάθος, κάτι πήγε στραβά και σταδιακά τελείωσε ό, τι ζούσες.

Πόσο διατεθειμένος είσαι λοιπόν μαζί με τα καλά και τα όμορφα που έζησες, να κάνεις τα ίδια λάθη; Είναι εξέλιξη αυτό; Πόσο σίγουρος είσαι πως θες να τα ξαναζήσεις, αφού αργά ή γρήγορα θα σε φέρουν και πάλι στο σημείο να πεις  «ως εδώ»;

Έστω όμως ότι επιλέγεις να γυρίσεις πίσω, να ζήσεις τα όμορφα, εκείνα που σε έκαναν τότε ευτυχισμένο, ίσως και ολοκληρωμένο.  Εκείνα που συνήθισες, εκείνα που έκανες πλάι σε ανθρώπους που –τάχα- σου παρείχαν ασφάλεια, απομονώνοντας τα λάθη, τις ατυχείς στιγμές, τις εντάσεις, την παροδική απογοήτευση. Πρέπει να είσαι σίγουρος πως αυτά που επέλεξες ξανά, είναι αυτά που πραγματικά θέλεις και  όχι αυτά που συνήθισες να έχεις.  Είσαι έτοιμος για ένα μεγάλο κομμάτι δυστυχία, αν δεν τα βρεις; Και καθώς τα καλά που πέρασαν, έγιναν χειρότερα. Αυτό ονόμασε το «δυστυχία». Ξέρεις υπάρχουν πολλοί τρόποι για να ευτυχήσει ένας άνθρωπος. Αλλά μόνο ένας για δυστυχήσει. Αν στην προσπάθεια να ευτυχήσεις, επωμίζεσαι την δυστυχία της επιλογής του να είσαι ευτυχισμένος με τον ίδιο τρόπο, είναι γιατί γύρισες πίσω. Και αν τότε δυσκολεύτηκες μια φορά να βρεις τον δρόμο διαφυγής από την δυστυχία σου, τώρα είσαι σε πραγματικό αδιέξοδο!

Για παράδειγμα,  έχει τελειώσει μόλις η ταινία που έβλεπες. Είσαι ικανοποιημένος ή έστω  με ανάμεικτα συναισθήματα. Και εκεί που είσαι έτοιμος να βάλεις την επόμενη, αρχίζεις να γυρνάς πίσω την ταινία που μόλις έχει τελειώσει. Είσαι τόσο ανυπόμονος μάλιστα που δεν την ξαναβάζεις από την αρχή.  Την σταματάς μόνο στα σημεία που σε έκαναν να γελάσεις ή που θεωρείς πως είναι σημαντικά. Νιώθεις την ίδια χαρά με την στιγμή που πρωτοείδες την σκηνή. Το ξαναβλέπεις άλλη μια φορά, πάλι την ίδια σκηνή. Όσο περνά όμως η ώρα, συνειδητοποιείς πως η ίδια σκηνή που βλέπεις ξανά και ξανά, σιγά σιγά χάνει την αξία της, δεν νιώθεις την ίδια χαρά, την ίδια συγκίνηση! Αρχίζεις και νιώθεις κορεσμό, φτάνεις στο τέλος. Βλέπεις πως είναι το ίδιο. Τι περίμενες πως θα αλλάξει, αν την ξαναέβλεπες;  Και όμως, τίποτα δεν άλλαξε όσες φορές και αν είδες τις ίδιες σκηνές! Ξέρεις γιατί; Γιατί τελείωσε! Γιατί όσες φορές και αν κάνεις το ίδιο, το ίδιο που σε οδήγησε στο τέλος, δεν θα αλλάξει κάτι!  Με γρήγορες κινήσεις βάζεις την άλλη ταινία. Όμως, κοιτάς το ρολόι! Δεν σου φτάνει η ώρα, ο χρόνος που σπατάλησες στο ίδιο και το ίδιο, σε εμποδίζει   τώρα να δεις κάτι άλλο….  Κάτι καινούριο!  Από την άλλη βέβαια, στην ζωή έχεις καμία φορά και την ευκαιρία, αν αυτό είναι το καλύτερο για σένα, να κάνεις κάτι διαφορετικό στην ίδια ιστορία, να βρεις κάπως διαφορετικά την ευτυχία. Ίσως τότε και μόνον τότε, καταφέρεις και αλλάξεις το τέλος,  την κατάληξή της.

Μην ρωτάς πολλά και μάθε για το τέλος, ότι κάπως έτσι λειτουργούν και οι ανθρώπινες σχέσεις. Σχέσεις φιλικές, ερωτικές, οικογενειακές που υπακούουν στο αέναο πρόσταγμα «Έκπληξη –Πλήξη- Λήξη». Γιατί όλα όσα είμαστε, δεν είναι τίποτα μπροστά σε όλα αυτά που μπορούμε να γίνουμε!  Πόσο καιρό ακόμα, θα απολαμβάνεις την συνήθεια της πλήξης, γιατί φοβάσαι να την λήξεις;