Καβάτζα μόνο σε ποτά…

Άρθρο: Μένη Κουτσοσίμου
Ψυχολόγος – Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
ΜΔΕ στην Κοινωνική Ψυχιατρική-Παιδοψυχιατρική
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Ιωαννίνων
Μεταδιδάκτωρ Ιατρικής Παν/μίου Ιωαννίνων στην Ποιότητα Υπηρεσιών

Καβάτζα μόνο σε ποτά…

• Γιώργος: Σημαίνει καβάτζα όχι σε ανθρώπους.
• Μένη: Ωραία, είναι όμως δύο τα ερωτήματα.
• Γιώργος: Να έχουν εμένα;
• Μένη: Ενδεχομένως…
• Γιώργος: Το έχω βιώσει…
• Μένη: Πώς ένιωσες;
• Γιώργος: Σαν αντικείμενο.

… και το παραμύθι καλά κρατά όσο το τρως ή το ταΐζεις.

Την περασμένη εβδομάδα, τριάντα παραλήπτες έλαβαν από μένα το παρακάτω μήνυμα:

«Στο επόμενο κείμενο χρειάζομαι τη σκέψη σου και τη φωνή σου. Θα συμμετέχουν κι άλλοι σε αυτή την προσπάθεια και δεν σας διάλεξα τυχαία. Το ερώτημα είναι: Τι καταλαβαίνεις στη φράση “καβάτζα μόνο σε ποτά…” και πώς θα ένιωθες αν συνέβαινε κάτι ανάλογο στη ζωή σου; Θα περιμένω την απάντησή σου, μέχρι αυτή την Παρασκευή. Σε φιλώ».

Κι ενώ οι απαντήσεις έπεφταν βροχή, υπήρξαν αντιδράσεις όπως… με αγχώνει το ερώτημά σου, πόσο συγκεκριμένος θέλεις να γίνω, πως θα χρησιμοποιηθεί η απάντησή μου… Στους τριάντα, οι 6 δεν απήντησαν καθόλου… δεν γνωρίζω το λόγο, οι 5 ούτε καν ενημέρωσαν. Αρχικά το σκεπτικό μου ήταν να νιώσω το αν ο τίτλος θα γινόταν κατανοητός, στη συνέχεια όμως, συνειδητοποίησα ότι το κολλάζ των απαντήσεών σας θα ήταν ο καλύτερος τρόπος να υποστηρίξει κανείς το αρχικό ερώτημα.

Σκεφτείτε λοιπόν ότι βρεθήκαμε όλοι μαζί κάπου ένα βράδυ για ποτό ή φαγητό και μοιραστήκαμε απόψεις, σκέψεις κι εμπειρίες και σας ευχαριστώ ειλικρινά γι’ αυτό.

Την επόμενη φορά, σκοπεύω να καλέσω περισσότερους.

Προστατεύοντας προσωπικά δεδομένα, εκτιμώ πως οι απαντήσεις σας συνθέτουν το παζλ και κάνουν τη διαφορά.

Βαγγέλης: Το πρώτο πράγμα που μου ήρθε στο μυαλό είναι πως εννοείς… να μην είναι κάποιος η εναλλακτική λύση για κάποιον άλλον… αν μου συνέβαινε θα ένιωθα σαν το αναπληρωματικό που τον έχουν στο πάγκο και περιμένει μήπως χρειαστεί να μπει στο παιχνίδι…

Πέρσα: Δυσκολεύομαι ν’ απαντήσω, να σου πω την αλήθεια, γιατί δεν νιώθω ότι το έχω κάνει ή ότι μου έχει συμβεί… μπορεί και να έχει γίνει και απλά να το έχω απωθήσει… αλλά πόση ανασφάλεια συναισθηματική και όχι μόνο, μπορεί να έχει κάποιος ώστε να έχει κάποιον καβάτζα; (Να) στρέφεσαι εκεί όταν δεν σου «κάθεται» η 1η σου επιλογή; Αν δεν είμαι καβατζωμένη στην καρδιά του τι να το κάνω; Για μένα κάποια πράγματα είναι ή όλα ή τίποτα… και αν δεν τα δίνεις και δεν τα παίρνεις όλα, προτιμώ το τίποτα…

Αντρέας: …δε μπορείς να έχεις καβάτζα ανθρώπους… είναι ανήθικο και προσβλητικό… απ’ την άλλη δε χρειάζεσαι τα ποτά όταν βρίσκεσαι σε αυτοδύναμη μαστούρα.

Γιούλα: … με πας βαθιά στον πυθμένα της ύπαρξής μου, Μένη μου∙ εκεί που καβάτζωνα πάντα και τα ποτά και τα πολλά τσιγάρα, οπωσδήποτε τα πικρά τα δάκρυα της κατάρρευσης, της απογοήτευσης, του παγερού πόνου ‒ναι, εγώ τον πόνο τον έχω σε δύο εκδοχές, πότε καυτό, πότε κρύσταλλο‒, του ματαιωμένου ονείρου, της ανεκπλήρωτης προσευχής, της σκληρότερης διάψευσης. Τώρα, που έχω ανέβει στο όρος του μισού αιώνα ζωής και ατενίζοντας τον υπόλοιπο μισό (!), αν μου «συνέβαινε κάτι ανάλογο στη ζωή μου» εκείνο που ξέρω είναι ότι η «καβάτζα μου σε ποτά» είναι αρίστης ποιότητας με εκλεκτά αποστάγματα για να μου κάψουν «μόνο» τον ουρανίσκο εκεί που κάποτε έστρωνα προσάναμμα να πυρποληθεί η ζωή μου… Πάντα όμως θα με ξαφνιάζει η ζωή μου ‒ και πάντα θα είμαι απροετοίμαστη∙ ίσως και να μου λείπει ένα ποτό, νέκταρ ή μέλας ζωμός…

Δανάη: Καβάτζα μόνο σε ποτά… αμέσως ήρθε στο νου κάτι που διάβασα κάποτε: «Οι άνθρωποι είναι φτιαγμένοι για να αγαπιούνται και τα πράγματα για να χρησιμοποιούνται. Η σύγχυση που ζούμε σήμερα είναι ότι τα πράγματα αγαπιούνται και οι άνθρωποι χρησιμοποιούνται». Χρησιμοποιούνται οι άνθρωποι σαν ποτά… πίνεις όποτε θες, το αδειάζεις και τότε “παραγγέλνεις” το επόμενο. Υπάρχουν περιπτώσεις που αυτό συμβαίνει αμφίδρομα, με τη συμφωνία και των δύο. Κάνουν σεξ, χωρίς ρομάντζα, μόνο έχουν ο ένας τον άλλο «καβάτζα». Ο πόλεμος είναι αλλού, όταν ο ένας νιώθει. Πόλεμος με πολλά θύματα. Που ‘χει σκορπίσει πολλά κορμιά πίσω, άδεια… σαν τα μπουκάλια όταν τελειώνει το ποτό… τα πετάς και σπάνε… και δε σε νοιάζει… γιατί πια το ήπιες όλο! Όταν ο ένας έχει τα αισθήματα κι ο άλλος «την καβάτζα» του. Είτε σεξουαλικά είτε συναισθηματικά. Ξέρει ότι «η καβάτζα» θα είναι πάντα εκεί. Είτε για να προσφέρει ή να σβήσει ηδονή είτε για παρηγοριά, για επιβράβευση, για τόνωση, για αποδοχή και επιβεβαίωση… παιχνίδι με τη ζωή του άλλου… παιχνίδι που τον έναν τον αφήνει πίσω χρησιμοποιημένο, έρημο, άδειο ή σπασμένο σε κομμάτια, σαν το μπουκάλι του ποτού… …γι’ αυτό καβάτζα μόνο σε ποτά, ούτε σε αισθήματα ούτε σε κορμιά…

Βούλα: Καβάτζα μόνο σε ποτά και όχι σε ανθρώπινες ψυχές… Δυστυχώς Μένη μου βίωσα αυτή την κατάσταση στη ζωή μου. Για μια φορά. Τον είχα ερωτευτεί. Έλαμπε στα μάτια μου ώσπου έμαθα ότι υπήρχε κάποια γυναίκα στη ζωή του κι εγώ ήμουν η “Καβάτζα”. Ένιωθα ότι έπρεπε να υιοθετήσω το στυλάκι της άνετης και να εξαφανιστεί ο εγωισμός μου. Μάταια όμως. Χάθηκε η αξιοπρέπειά μου και κατέφυγα σε ενέργειες που αργότερα τις μετάνιωσα. Ενώ θέλεις να επενδύσεις σε συναισθήματα, κάτι σε σταματάει. Ενώ φτερουγίζει η καρδιά σου, της βάζεις φρένο κι όλα αυτά επειδή ΕΓΩ ήμουν η “Καβάτζα” στη ζωή του. Δε λειτουργεί το μυαλό… Δεν περιγράφονται με λόγια αυτά που νιώθεις. Κι είναι κι αυτό το “κρυφτό” που σε τρελαίνει ακόμη πιο πολύ. Που χαίρεσαι να τον έχεις εσύ και όχι η άλλη. Το αποτέλεσμα όμως θλιβερό, ταπεινωτικό. Σε διώχνει από τη ζωή του χωρίς εξηγήσεις. Θες λίγο χώρο στην καθημερινότητά του όπως παλιά και σε αδειάζει. Και μετά… Το χάος! Δε ξέρεις ποια είσαι, που πατάς, που βρίσκεσαι! Τα βάζεις με τον εαυτό σου που ενώ ήσουν ενήμερη για τη σχέση του, εσύ συνέχισες το “παιχνίδι”… Νιώθεις σκουπίδι άλλα ταυτόχρονα γεμάτη από τα τόσα έντονα αισθήματα που ένιωσες. Η καψούρα θολώνει το μυαλό, δεν υπολογίζεις τίποτα ώσπου στο τέλος ξενερώνει το μυαλό και υποφέρει η καρδιά. Αν με ρωτήσεις αν το ξαναζούσα; ΟΧΙ!

Γεωργία: Μ’ αρέσει το αλκοόλ… σε αφθονία… πάντα κρατάω καβάτζα ένα μπουκάλι, έτσι αν τύχει… μισώ τις καβάτζες στη φιλία, στις εργασιακές σχέσεις, αλλά κυρίως στον έρωτα, είναι υποτιμητικό και για τους δύο. Το έχω βιώσει και από τις δύο πλευρές… και στις δύο περιπτώσεις, το συναίσθημα που μου άφησε ήταν αίσθημα κενού… χωρίς καμιά ικανοποίηση – ούτε καν από τη θέση του Θύτη! Βρισκόμενη δε στη θέση του θύματος, η λέξη απογοήτευση είναι λίγη για να περιγράψει ό,τι αισθάνθηκα…

Νίκος: Καβάτζα σε ποτά… απόθεμα σε πάθη, σε όνειρα, σε έρωτα, σε απολαύσεις, σε εξαρτήσεις, σε έμπνευση, σε στιγμές με τέρμα το γκάζι, σε ό,τι κρατάει λίγο αλλά διαβρώνει την ρουτίνα. Ζωή πικάντικη και σέξι. Με γεύση και άρωμα! Φορτώνει το ‘είναι’ αναμνήσεις και την ψυχή συναίσθημα αλλά και ρωγμές! Ευτυχία! Η λέξη κλειδί το ‘’μόνο’’. Καβάτζα μόνο σε ποτά… τρέλα και παράνοια. Ζωή μονίμως ανεκπλήρωτη με στιγμές χωρίς αξία και με γεύση μόνο από μπαχάρια που σου καίνε την γλώσσα και σου στερούν την απόλαυση. Χωρίς σημείο αναφοράς και μέτρο σύγκρισης. Το ‘’τέρμα γκάζι’’ γίνεται ‘’με σπασμένα φρένα’’ και μπουμ! Ζωή πουτάνα…. Αυτοκαταστροφή και Δυστυχία!

Πέρρυ: Καβάτζα: απόθεμα που μπαίνει στην άκρη για να χρησιμοποιηθεί αργότερα. Εξ ορισμού δεν είσαι καν θέμα. Είσαι από-θεμα και θα χρησιμοποιηθείς αργότερα ή τουλάχιστον παράπλευρα. Πρώτη και αυθόρμητη αντίδραση: ΠΟΤΕ! Δε θα επέτρεπα ποτέ να μου συμβεί κάτι τέτοιο. Δε θα το έκανα ποτέ στους άλλους. ΟΚ. Πάμε τώρα μια βόλτα στην αληθινή ζωή. Η ζωή μας είναι γεμάτη καβάτζες. Οι σχέσεις μας είναι δυστυχώς αλλά σε μεγάλο βαθμό απο-θεματικές. Αν εξαιρέσω την αγάπη προς τα παιδιά μας, φοβάμαι ότι δε μένουν και πολλά. Το βαφτίζουμε συνήθεια, βολή, υποχρέωση, φυσική φθορά, φόβο για το άγνωστο, αλλά φευ πρόκειται περί απλής συναισθηματικής καβάτζας. Δεν προχωράμε, δεν αλλάζουμε, δεν τολμούμε, δεν ανατρέπουμε διότι το να ροκανίζεις, μέσα στη ραστώνη σου, τα αποθέματα αγάπης, σχέσης, στήριξης, είναι πολύ ασφαλέστερο από το να δημιουργείς νέα, φρέσκα και υγιέστερα. Και μια μέρα, διότι αν υπάρχει ένας νόμος στη ζωή, αυτός είναι ο ανταποδοτικός, το υφίστασαι κι εσύ. Στο πετσί σου. Και συνήθως από κει που σε πονάει περισσότερο. Δεν είσαι πια το κύριο θέμα, δεν είσαι καν θέμα. Είσαι από-θεμα. Είσαι κάβα (από εκεί προέρχεται η καβάτζα). Και αδικείσαι κι έχεις δίκιο. Και πονάς κι έχεις δίκιο. Και κατηγορείς και δείχνεις απέναντι κι έχεις άδικο. Καβάτζα λοιπόν τέλος! Τη βγάζεις εσύ από τη ζωή σου και σταματάς τον κύκλο του αίματος! Με όποιο τίμημα. Τότε μόνο θα πάψεις να τροφοδοτείς με βορά αυτό το τέρας που μας κατατρώει. Την καταργείς και σβήνεις όλες τις εστίες της γύρω σου. Δεν είναι απλό, δεν είναι εύκολο. Ποιος σου είπε ότι η ζωή είναι εύκολη; Σίγουρα όμως χωρίς από- χωρίς -παρά η ζωή είναι απλούστερη. Είναι αυθεντικότερη. Είναι πολύ κοντύτερα στο αυτονόητό της. Η δική μου πρόταση λοιπόν είναι να καθαρίσεις τα λίγα τετραγωνικά που αναλογούν στην ύπαρξή σου. Κι εγώ κι εσύ κι εσύ κι εσύ κι αυτός κι αυτή. Και ξαφνικά τα τετραγωνικά γίνονται πολλά. Κι οι κάβες μπαίνουν στη θέση τους. Εκεί που το βράδυ θα τα πίνουμε αγκαλιά με τις αλήθειες της ζωής μας.

Έλενα: “Καβάτζα μόνο σε ποτά” λοιπόν ε; Αυτό που εγώ αντιλαμβάνομαι περιγράφεται με τις λέξεις: εξευτελισμός, αυτολύπηση, ανασφάλεια. Κι όπως πολύ εύστοχα μπορείς να παρατηρήσεις και οι 3 λέξεις αφορούν την ίδια την καβάτζα, το θύμα που έχει καταλήξει να είναι η καβάτζα ενός εγωιστή και παρτάκια τύπου που την αναζητά μόνο για ποτό κι ό,τι ήθελε προκύψει. Δεν έχει να κάνει με τον υπερφίαλο, με τον υπέρμετρο, με τον αρρωστημένο εγωισμό του “θύτη” αλλά με την ανασφάλεια που διακατέχει το “θύμα”, ικανή να του επιτρέπει να γεννά από τον ίδιο του τον εαυτό και να γυρνά πάλι μέσα του ζώντας σε ένα φαύλο κύκλο αυτά τα στοιχεία, του εξευτελισμού, της αυτολύπησης και της ανασφάλειας. Ίσως ακούγομαι απόλυτη και δεν με ενοχλεί καθόλου γιατί θαρρώ πως η ανθρώπινη υπόσταση, φτιαγμένη “καθ’ εικόνα και ομοίωση” όσο κι αν παραπέσει, έχει μια υπόσταση φτιαγμένη για σπουδαία και φωτεινά πράγματα. Κάποιος κάποτε προσπάθησε να με κάνει καβάτζα του. Όσο μικρή και άπειρη κι αν ήμουν, όσο και να κοπάνησα το κεφάλι μου στο πεζοδρόμιο ανοίγοντας τρύπες, όσο κι αν δυσκολεύτηκα να δω το φως που με περιβάλλει, στο τέλος τα κατάφερα… κι έτσι μπήκαν στη θέση τους πράγματα έστω κι αργά. Προσωπικά έμαθα από τη συνάντηση με τοξικούς εγωιστές, που αμφιβάλλω αν έρθει ποτέ η ώρα για εκείνους να δουν πέρα από τη μύτη τους ή να ψάξουν μέσα τους ποιος ο σκοπός που ήρθαν σε αυτό τον κόσμο. Εγώ μια φορά έμαθα.. κι εκεί θα μείνω. Για εκείνους πραγματικά δεν με αφορά…

Ψιψίνα (ψευδώνυμο): «Καβάτζα μόνο σε ποτά…» Σίγουρα η φράση αυτή επιδέχεται πάνω από μία ερμηνεία. Η πρώτη σκέψη που πέρασε από το μυαλό μου, είναι η πιο απλή. Δεν υπάρχουν χρήματα και ανάλογα φυσικά για τι ηλικίες μιλάμε, τα νεαρά άτομα εκμεταλλεύονται άλλα άτομα, συνήθως μεγαλύτερα για να κάνουν νυχτερινή ζωή χωρίς κόστος. Μόλις αρχίσουν και γίνονται απαιτητικά τα άτομα που πληρώνουν, τα σχολάνε και πάνε πάρα κάτω. C‘est la vie. Σε δεύτερη φάση είδα την εικόνα μιας σχέσης, η οποία εξαρτάται από πολύ συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Μια τέτοια σχέση γίνεται «ειδική» κατά κάποιο τρόπο, γιατί αυτό που φέρνει κοντά τουλάχιστον ένα από τα άτομα που την απαρτίζουν, είναι η ανάγκη .. του «μη είναι»… Αυτό από μόνο του δηλώνει αρνητική στάση προς τον εαυτό και κάποιες επιλογές ζωής, την ανάγκη να καταστραφεί έστω και προσωρινά η «εικονική προσωπικότητα»… βαθειά ανάγκη για ανατροπές που δεν συμβαίνουν στην πραγματική ζωή, αλλά απλά βιάζονται με κάθε τρόπο, μέσα στο παραμύθι του αλκοόλ, την αναζήτηση καινούριων εμπειριών και της δήθεν ελευθερίας στην έκφραση της σεξουαλικότητας. Επιλέγουμε ανθρώπους που βρίσκονται σε μια παρόμοια φάση ή εκμεταλλευόμαστε την ανάγκη του άλλου να μας γίνει συμπαθής ή τον πόθο του να τον ερωτευτούμε κάποια στιγμή. Ό,τι είναι πρόχειρο και δουλεύει κάνει. Η έκφραση «καβάτζα μόνο σε ποτά..» ένα πράγμα μόνο μπορεί να σημαίνει αν μιλάμε για ανθρώπινες σχέσεις. Σύντροφος μόνο για να ξεφεύγεις από κάτι άλλο (κάνοντας ασυνήθιστα και ακραία πράγματα γενικότερα μαζί του), καθώς και ερωτικός σύντροφος που απλώς αντικαθιστά την χούφτα σου και απολύτως τίποτα περισσότερο. Αν ήσουν ξενέρωτος δεν θα του έριχνες δεύτερη ματιά. Είναι σίγουρο ότι υπάρχουν άπειρα πράγματα που μας καταπιέζουν στην καθημερινότητά μας, όπως είναι σίγουρο ότι υπάρχουν χιλιάδες αιτίες για τις οποίες επιλέγουμε να αντιδράσουμε έτσι, κι όχι αλλιώς. Σε σχέσεις που αποτελούν δεκανίκια μοναξιάς, δεν υπάρχει πάθος και πολλές φορές ούτε καν συμπάθεια προς το «πρόσωπο δεκανίκι». Πώς μπορείς να συμπαθήσεις κάποιον που συμπαθεί…. αυτό που θες να καταστρέψεις; Αυτό που σιχαίνεσαι; Αυτό που θέλεις να αλλάξεις; Τον εαυτό σου στην προκειμένη περίπτωση. Υπάρχουν φυσικά και τα άτομα που μόνο μέσα από τέτοιες σχέσεις μπορούν να υπάρξουν γιατί δεν ξέρουν να είναι κάτι άλλο. Βρίσκουν έναν άνθρωπο με τις ίδιες κακές συνήθειες, αλκοόλ, ναρκωτικά κλπ και στηρίζει ο ένας τον άλλο μέχρι το τέλος. Τώρα… αν συνέβαινε κάτι τέτοιο στη ζωή μου, είμαι σκεπτική κάμποση ώρα.. και εκεί που προσπαθώ να φανταστώ μια κατάσταση με αυτά τα στοιχεία, διαπιστώνω ότι το έχω ζήσει… και το έχω ζήσει και από τις δυο πλευρές μάλλον. Αυτή του θύτη και αυτή του θύματος, σε όποιο βαθμό κι αν ισχύουν αυτοί οι χαρακτηρισμοί. Για μια αρκετά μεγάλη περίοδο στη ζωή μου παλιότερα, προκαλούσα τους πάντες και τα πάντα και είχα πολύ ακραίες συμπεριφορές. Δεν μένει τίποτα από τέτοιες σχέσεις. Ούτε καν μια δυο αναμνήσεις από περίεργα χάπενινγκ. Τίποτα που δεν περιέχει συναίσθημα δεν σημαίνει κάτι κι άρα δεν υπάρχει μνήμη. Τα σωσίβια και τα δεκανίκια χρησιμοποιούνται από άτομα, που για κάποιο λόγο είναι σακατεμένα κάποια περίοδο της ζωής τους.

Σμαραγδένια: «Καβάτζα μόνο σε ποτά»… Αρνητικό συναίσθημα… σε έχω για απόθεμα, σε κρατάω στην άκρη και όποτε θελήσω μπορώ να σε χρησιμοποιήσω… Γνωρίζω ότι είσαι εκεί για μένα κι έτσι σε εκμεταλλεύομαι και σε θυμάμαι όποτε εγώ θέλω. Μοναδικά μπουκάλια… γεμάτα με ξεχωριστές και πολλές φορές πολύπλοκες γεύσεις… ορισμένα περνάνε απ την ανάλογη ωρίμανση και δημιουργούνται εξαιρετικά χαρακτηριστικά (αρώματος, γεύσης)… τότε είναι που γίνεσαι πολύτιμο για κάποιον, σε διεκδικεί και νιώθεις υπέροχα… έχεις τόσα να του δώσεις, θα απολαύσει το έντονο και φίνο άρωμά σου, την φρεσκάδα και το διαυγές, λαμπερό χρώμα σου. Νομίζεις ότι είσαι ξεχωριστό αλλά στην ουσία απλά μεταφέρθηκες σε μια κάβα μαζί με άλλα μπουκάλια… κι έρχεται η στιγμή που βγαίνει ο φελλός… για να απολαύσει το ποτό του! …Του προσφέρεις ό,τι πολυτιμότερο βρίσκεται μέσα σου… του το χαρίζεις γιατί νομίζεις ότι θα εκτιμηθεί και θα ότι είναι κάτι αμοιβαίο. Μοναδικό άρωμα… εξαιρετική γεύση, γλυκιά αίσθηση… όλα μια χαρά μέχρι που σε ρούφηξε μέχρι σταγόνας! Τώρα είσαι απλά ένα μπουκάλι χωρίς περιεχόμενο, χωρίς άρωμα ό,τι ήθελε το είχε αποκτήσει, το είχε απολαύσει… είσαι ένα ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΜΕΝΟ, ΠΕΤΑΜΕΝΟ, ΑΔΕΙΟ μπουκάλι σε μια γωνιά της κάβας του που όποτε θελήσει μπορεί να σε ξαναχρησιμοποιήσει ή και να σε πετάξει! Δεν εκτίμησε τα όσα του έδωσες… ένιωσα να αδειάζω… τώρα που έμαθα… τους δίνω λίγες σταγόνες γεύσης… λίγη ευωδιά απ το άρωμα… και απολαμβάνω την μοναδικότητα μου…

Δημήτρης: ‘Καβάτζα άτομο’, εννοείται ότι κάποιον τον έχουμε μόνο για το σεξ, αλλά όποτε θέλομε εμείς, ως μια μορφή εκμετάλλευσης. Καλό είναι να έχουν ξεκαθαρίσει σε μία σχέση τι ακριβώς θέλουν από τον άλλο. Όντως, σαν να ήξερες ποια άτομα επέλεξες γι’ αυτή την κουβέντα, κάποτε μου είχε τύχει παρόμοια φάση, μόνο και μόνο επειδή έπαιξε θέατρο, ξενέρωσα κι έκοψα… ό,τι δε λύνεται, κόβεται!

Μαριάντζελλα: Όποιος άνθρωπος κάνει κάτι τέτοιο, είναι Ανασφαλής, φοβάται να μείνει μόνος του κι αναζητά τη συνεχή επιβεβαίωση, ότι “αρέσει” και “μετράει”. Στην εποχή που ζούμε, είναι πολύ εύκολο να γίνει αυτό, να έχει κανείς κρυφή ζωή καθώς τα social media βοηθάνε είτε στο παιχνίδι αυτό είτε στο να παραμένουν κάποιοι παιχνίδια… Προσωπικά δεν μπαίνω σε αυτό το τρυπάκι είτε να γίνω η καβάτζα – εάν το αντιλαμβανόμουν, θα έφευγα αφού πρώτα του έλεγα δυο λογάκια και με τον τρόπο μου θα τον έκανα να αισθανθεί σκουπίδι – είτε να ψάξω για καβάτζα ενώ έχω ήδη κάτι… δεν κάνω άλλωστε – όσο μπορώ – πράγματα που δεν μου αρέσει να μου κάνουν…

Έλενα: Καβάτζα ή υποκατάστατο; Όπως και να ‘χει η έννοια της λέξης είναι αρνητική και υποβιβαστική. Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για σχέση κι όχι απλά για υποκατάστατο ζάχαρης στον καφέ. Αρνητική, όχι μόνο για εκείνον που είναι η “καβάτζα” αλλά και για εκείνον που ενώ πρεσβεύει διαφορετικά, την ίδια στιγμή ζει με οποιονδήποτε άνθρωπο απλά και μόνο για να περνάει η ώρα του ευχάριστα. Από την άλλη, θεωρώ ότι όταν έρχεσαι δεύτερος σε σχέση με κάποιον άλλον και δέχεσαι να βρίσκεσαι σ’ αυτήν την κατάταξη, αποκτάς και την αντίστοιχη ψυχολογία. Την ψυχολογία του δεύτερου γενικώς που τελικά καταλήγεις να το αποδέχεσαι και να το θεωρείς φυσιολογικό. Σαφώς κάθε περίπτωση είναι υποκειμενική, όμως ελπίζω να μην έχω βρεθεί κι ούτε ποτέ να βρεθώ σε αυτήν τη θέση κι από τις δύο πλευρές, διότι ίσως καμία φορά η ψυχή αναζητώντας να καλύψει τις εκάστοτε ανάγκες της, μπορεί να πέσει σε τυχόν ατοπήματα.

Κατερίνα: Λοιπόν… “καβάτζα μόνο σε ποτά”… στην ερωτική καβάτζα όμως τι γίνεται; Εδώ τα πράγματα μπερδεύονται. Ή είσαι καβάτζα από επιλογή με την ελπίδα να αλλάξει η σχέση ή υπάρχει συνειδητά το βόλεμα της καβάτζας γιατί αυτό θέλεις τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Στην πρώτη περίπτωση είσαι το θύμα και ο εν λόγω σύντροφος σε παρατάει μόλις βρει κάτι καλύτερο. Στη δεύτερη περίπτωση δεν σε νοιάζει αν είσαι προτεραιότητά του και δεν κρέμεσαι από αυτόν, δεν δίνεις λογαριασμό, δεν παίρνεις λογαριασμό και όλα κυλούν στο δούναι και λαβείν…

Λευτέρης: Καβάτζα… λέξη κακόηχη…κι ακόμη πιο οδυνηρή για την καρδιά απ’ ό,τι για τα αυτιά μου… Ποιος αλήθεια, θα αποδεχόταν πρόθυμα τέτοια ιδιότητα και τέτοιο χαρακτηρισμό; Η οριστική αυτή ήττα της αξιοπρέπειας του ατόμου επιφυλάσσει στον ηττημένο τη δεύτερη πάντα θέση, ενίοτε και την τελευταία. Κανείς δεν αυτοπροσδιορίζεται έτσι, κανενός τα όνειρα δεν περικλείουν τέτοια αντιμετώπιση από τον “σύντροφό” του… Όχι… Δεν με αφορούσε ποτέ και δεν με αφορά τώρα! Αρνούμαι μια τέτοια μοίρα για την ψυχή μου... Κι όμως… ποιος μπορεί να είναι σίγουρος ότι δεν θα πιαστεί στα γρανάζια ενός παράφορου έρωτα, ενός πάθους – ίσως κι αρρωστημένου ακόμα – που σε καίει, σε ισοπεδώνει, σε καθιστά από εταίρο θύμα, σκλάβο και έρμαιο…και μάλιστα αυτοβούλως, προκειμένου να μην χάσεις τελειωτικά αυτό που δεν μπορείς να έχεις με άλλον τρόπο -ολοκληρωτικά, όπως θα ήθελες… Αλίμονό μας…αν στην επόμενη στροφή της ζωής μας οι επιθυμίες μας γίνουν οι εφιάλτες μας…

Αντωνία: “Καβάτζα μόνο σε ποτά….” Καταλαβαίνω ότι: Η καβάτζα του “καθενός” δεν πρόκειται να είμαι ή να ξαναγίνω…….και ότι αποφασίζω και προτιμάω ΠΛΕΟΝ να πνίγω την οποιοδήποτε δυνατή/καρμική για σκοπό “διδαχής” μου/ τρελή και παθιασμένη επιθυμία μου – “καβάτζικη” επιθυμία <του> (αφού εξ εμπειρίας ήδη γνωρίζω ότι μόνο Ηδονή μπορεί να μου προσφέρει/ αν μπορεί να το κάνει κι αυτό……κι όχι…….ένα <γέμισμα> ψυχής έτσι όπως πιστεύω ότι μου αρμόζει και ΠΛΕΟΝ αισθάνομαι ότι είναι αυτό που χρειάζομαι μετά απ’ όσα έχω δει, έχω προσφέρει και έχω ανεχτεί με δαύτους)…….στο Ποτό μου και μόνον.

Σπύρος: … πριν από μερικά χρόνια περίμενα ένα φίλο, πίνοντας καφέ στα Εξάρχεια. Δίπλα μου καθόταν μία παρέα από 2 αγόρια κι ένα κορίτσι όχι πάνω από 20-21 ετών, αρκετά εμφανίσιμα. Κάποια στιγμή πηγαίνοντας η κοπέλα στην τουαλέτα ακολούθησε ο διάλογος:

-Ρε συ τι παίζεις με αυτή;

-Τίποτα, φίλοι είμαστε. – Τι φίλοι ρε, μόνο το βρακί δεν της έβγαλες, χώρισες με την Μαρία; -Όχι ρε συ, καβάτζα είναι, χαλάρωσε!

Εγώ από την άλλη μεριά τη μόνη καβάτζα που θυμάμαι ήταν τα “μαιμού” (χρήματα που δεν φαίνονταν στο μισθό) και τα οποία καβατζάριζα για τυχόν ανάγκες! Καβάτζες συναισθηματικές, οικονομικές, υλικές έχουμε όλοι μας, ο καθένας τη δική του. Ο όρος όμως από μόνος του δείχνει κάτι που θες να κρύψεις άρα η όλη υπόθεση έχει κάτι το πονηρό το σκοτεινό, το μαύρο. Αλλιώς θα ήταν γνωστό και ξεκάθαρο! Για μένα Καβάτζα είναι η αποταμίευση για την ικανοποίηση των ανασφαλειών μας. Γιατί και τα ποτά τα καβατζάρουμε για να ξεχαστούμε όταν χρειαστεί από αυτές τις ανασφάλειες και την απογοήτευση που φέρνουν.

Λιάνα: Μμμ «Κάβα» ή «Καβάτζα»; Κατά πόσο η μία έννοια πλησιάζει την άλλη; Στα αξέχαστα ξενύχτια μας συνηθίζουμε να κρατάμε «Κάβα» το μπουκάλι που δεν προλάβαμε να τελειώσουμε εκείνο το βράδυ… Με την τρελο-παρέα να φεύγουμε κομμάτια, δηλώνουμε πως θα επιστρέψουμε… Θυμούμενη εκείνες τις μέρες χαμογελάω και νιώθω νοσταλγία… Θα το ξαναέκανα λοιπόν! Η «Καβάτζα» όμως, με παραπέμπει αλλού… Συνήθως το φαινόμενο αυτό, εμφανίζεται στην ερωτική ζωούλα μας! Ξέρω… η λέξη «Καβάτζα» ηχεί άσχημα στα αφτιά μας. Αν και δεν την χρησιμοποιώ (προφανώς δεν μου αρέσει να στιγματίζω ανθρώπους), θα προσπαθήσω να σας πω τι σημαίνει για μένα. Γιατί λοιπόν, επιλέγω να ανατρέξω στην «Καβάτζα» μου; Ποιός είναι αυτός ο Άνθρωπος, που κατέχει αυτόν τον ρόλο στην ζωή μου; Απογοητευμένη από τις επιλογές μου… & Μόνη… Θέλω να μεθύσω με σφηνάκια επιβεβαίωσης, με εκείνον που περνούσα καλά! Εκείνον που θα βρει χρόνο να μου χαρίσει. Που όταν συναντηθούμε θα με πάρει αγκαλιά, θα μου πει “Μου έλειψες”. Που θα ακούσει τις ιστορίες μου, θα γελάσει, θα με παρηγορήσει. Που θα είναι ξεκάθαρος απέναντι μου για τους σκοπούς του, αλλά δεν θα με πιέσει για κάτι… γιατί;;;; Ο έρωτας και το πάθος μας έχουν εξελιχθεί σε Αγάπη! Να λοιπόν ο λόγος που επισκέπτομαι την «Καβάτζα» μου… για να μου ξυπνήσει ωραίες στιγμές! Να μου θυμίσει πως φέρονται… Δεν ξέρω πόσο τακτικά θα επιστρέφω ή πόσο θα καθίσω κοντά του (άλλο κεφάλαιο)… Σίγουρα όμως, είναι ωραίο να έχεις ανθρώπους με ερωτικό παρελθόν που σε αντιμετωπίζουν με σεβασμό και αγάπη. Μπορεί να είμαι & εγώ η «Καβάτζα» κάποιου, λοιπόν… Σωστό ή Λάθος στα μάτια μου δεν υπάρχει… Μόνο επιλογές…

Σωτήρης: Καβάτζα μόνο σε ποτά… Πολύ σωστή σαν φράση πολύ βαθιά ως έννοια. Στις μέρες μας οι άνθρωποι κάνουν καβάτζες σε διάφορα πράγματα άλλοι ποτά, άλλοι φαγητά, άλλοι χρήματα, και σε πολλά άλλα, αλλά υπάρχουν κι εκείνοι που κρατάνε καβάτζα ανθρώπους. Και τι εννοώ με αυτό. Άλλοι κάνουν καβάτζα σε ανθρώπους που τους χρειάζονται μόνο για να τους εξυπηρετούν σε διάφορες εργασίες, άλλοι για διάφορες χάρες λόγω γνωριμιών που έχουν. Άλλοι κάνουν καβάτζα σε “φίλους”! Υπάρχουν όμως κι εκείνοι που κρατούν καβάτζα σε ανθρώπους σε συναισθηματικό τομέα. Αυτοί είναι χειρότεροι από όλους τους υπόλοιπους. Υπάρχουν αυτοί που έχουν καβάτζα ανθρώπους μόνο για σεξ και για τη δική τους καλοπέραση αγνοώντας και αδιαφορώντας για τα συναισθήματα του άλλου. Το κάνουν χωρίς να καταλαβαίνουν πόσο πολύ πονάνε τον άλλον, πόσο πληγώνουν και πόσο συναισθηματική ανασφάλεια τον γεμίζουν… πόσο λάθος αυτό. Άραγε έχουν σκεφτεί πως θα ήταν να ήταν εκείνοι η καβάτζα… Προτιμώ να είμαι ειλικρινής και να έχω πραγματικούς ανθρώπους δίπλα μου, που με δέχονται όπως είμαι, πάρα ψεύτικος και να έχω ή να μ’ έχουν καβάτζα μόνο όταν με χρειάζονται ή τους χρειάζομαι.

Κωνσταντίνα: Καβάτζα στους ανθρώπους… Κάνω παρομοίωση με τα παιχνίδια μας ως παιδιά. Όλοι παίζαμε με «κούκλους και κούκλες», θυμάμαι με ιδιαίτερο ενθουσιασμό. Και τα καινούρια παιχνίδια αντικαθιστούσαν τα παλιά… που τι γίνονταν εντέλει αφού είχαν φθαρεί ή τα είχαμε βαρεθεί; Κι εκεί εντοπίζω τη λέξη καβάτζα, στο ξεχασμένο που ανασύρεται από το κουτί που έχει αφεθεί και βγαίνει όταν δεν θέλουμε να παίξουμε με τα υπόλοιπα. Γιατί το παιχνίδι καβάτζα είναι πάντα εκεί, άφθαρτο στο χρόνο, να μας περιμένει, για εμάς ίσως δεν έχει σημασία, αλλά μένει πάντα εκεί, στην ίδια θέση, έτοιμο και δεδομένο για πολλαπλές χρήσεις. Αν με ρωτήσετε πώς νιώθει το παιχνίδι «καβάτζα» που βρίσκεται στο κουτί ως δεδομένο; Γιατί δεν εγκαταλείπει; Γιατί δεν σε προδίδει ποτέ; Μήπως τελικά δεν είναι άψυχο; Και ο άνθρωπος με σώμα και ψυχή που το χρησιμοποίησε, είναι έμψυχο; Αν είναι, οφείλει να εκτιμά ως κάτι πολύτιμο, το εκάστοτε παιχνίδι, διαφορετικά δεν δικαιούται να λέγεται άνθρωπος.

Βασίλης: Καβάτζες πλέον κρατώ μόνο σε ποτά, έτσι ώστε να γιορτάζω ή να πενθώ ανάλογα την περίσταση, την απώλεια ή ασυνείδητο απεμπολισμό των υπολοίπων καταφύγιών μου.

Σας «άκουσα» όλες και όλους με προσοχή…

Όση ώρα μιλούσατε, σκεφτόμουν…

Καβάτζα στα ποτά, στα ξύλα, στα ρούχα, στα τρόφιμα, στα φάρμακα, στα χαρτάκια, τα φιλτράκια, μπαταρίες, λάδι, αλεύρι μακαρόνια, χαρτικά, ναρκωτικά, λεφτά… όλα στα κλεφτά… στοιβαγμένα σε ντουλάπια, ράφια, αποθήκες… στα αζήτητα, τα δανεικά και τα χρωστούμενα.

Καβάτζα να υπάρχει… Να μην ξεμείνουμε.

Τα είπατε όλα κι άλλα τόσα…

Ένιωσα καλά που μοιράστηκα μαζί σας τη βραδιά…

Με ξαφνιάσατε ευχάριστα, μου δώσατε τροφή για σκέψη, παίξατε με τα όρια, ενώσατε τις διαδρομές.

Κι όταν ήρθε η σειρά μου να μιλήσω, είπα:

Αυτό που επιζητώ από τη σχέση είναι η άλωση…

Το να χαθώ μέσα στον Άλλον.

Κι εκείνος μέσα μου… κυριολεκτικά και μεταφορικά.

Καμία καβάτζα… κανένας δεδομένο… όχι άθροισμα…

Που σημαίνει; … με ρωτήσατε.

Που σημαίνει… – είπα – ότι αν πάω με άλλον άντρα, τότε σίγουρα έχει χαθεί ο προηγούμενος. Τόσο απλά.

Προτεινόμενη βιβλιογραφία

Bensaid C. (1994). Αγάπησε τον εαυτό σου και η ζωή θα σ’ αγαπήσει. Εκδόσεις Λιβάνη.