Κατερίνα ΤσιτούραΚείμενο: Κατερίνα Τσιτούρα
Φιλόλογος
Επιμέλεια: Μαρία Παπαστεφανάκη
Γλωσσολόγος
Ήμουν 18 χρονών, όταν στα χέρια μου έπεσε ένα εγχειρίδιο θετικής σκέψης. Το ξεκοκάλισα, είναι η αλήθεια, καθώς εκείνη την εποχή η ιδέα της μεταμόρφωσής μου σε σύγχρονο Βούδα φάνταζε άκρως δελεαστική. Οι οδηγίες το υπαγόρευαν ρητά. Εάν επιθυμείς την ευτυχία, οφείλεις να χορέψεις στον ρυθμό της αιώνιας λιακάδας. Το ξυπνητήρι χτυπά μανιασμένο, το μποτιλιάρισμα στους δρόμους εγγυάται την άφιξη σου στη δουλειά λίγο μετά την ώρα σχολάσματος και η ξαφνική νεροποντή χλευάζει την απερισκεψία σου να μην κουβαλάς ομπρέλα Ιούλιο μήνα. Και όμως, φίλε μου, ένα τεράστιο χαμόγελο στα χείλη και το ουράνιο τόξο στην καρδιά σε κατατάσσουν αυτόματα στην εκλεκτή κάστα των αισιόδοξων. Σπουδαία υπόθεση, δεν συμφωνείς;
Με τον καιρό θα αντιλαμβανόμουν ότι η σωτήρια πολλές φορές θετική σκέψη αρχίζει να λαμβάνει το σκληρό πρόσωπο του ψυχαναγκασμού. Ο ψυχαναγκασμός της ατέρμονης ευτυχίας, λοιπόν. Είναι εδώ, είναι χρόνια εδώ. Και εμείς αιχμάλωτοι στην ασφυκτική του μάσκα. Οι διαφημίσεις εξυμνούν τις ιδανικές οικογένειες, που ανακαλύπτουν τη μαγεία της ζωής στο τυρί με τα χαμηλά λιπαρά και στη βιταμίνη που υπόσχεται καλύτερη ποιότητα τρίχας. Εσύ, από την άλλη, στο σαλόνι του σπιτιού σου, ενδεχομένως απλώς να τραβάς τα μαλλιά σου για τους παράλογους φόρους και τους απλήρωτους λογαριασμούς. Το πιο παράδοξο όλων, ωστόσο; Κάπου βαθιά μέσα σου ίσως νιώθεις και ενοχές. Ενοχές, γιατί φαντάζει, στα αλήθεια, κάπως ντεμοντέ να λανσάρεις την προβληματισμένη σου μουσούδα σε φίλους, γνωστούς και εχθρούς. Εξάλλου θες να προλάβεις και τα χειρότερα, βρε αδερφέ. Τι θα συμβεί εάν, εν αγνοία σου, γίνεις tag σε φωτογραφία που προδίδει την σκοτεινή σου αύρα; Σωστή καταστροφή μυρίζομαι. Τα likes, βλέπεις, θα πέσουν κατακόρυφα, και οι ορκισμένοι ‘feeling blessed στην τοποθεσία Μύκονος‘ θα τιμωρήσουν παραδειγματικά την αναίτια θλίψη σου.
Δημιουργήσαμε εκείνη ακριβώς την κοινωνία που διαφημίζει τόσο απελπισμένα την ευτυχία της γιατί τρέμει τη βαθιά ριζωμένη μελαγχολία της. Σε μια εποχή όπου το χάσμα ανάμεσα στις τάξεις μεγαλώνει, η μόδα του ωχαδελφισμού μοιάζει πιο αναγκαία από ποτέ. Αναγκαία για να μην πληγούν οι δυνατοί, για να συνεχίσουμε τον βηματισμό μας ως πειθήνια στρατιωτάκια. Ένα, δύο, τρία μαρς. Και αντικρίζεις κάποτε τον γκρεμό μπροστά σου. Τώρα θα κάνεις μεταστροφή; Λίγο αργά δεν το θυμήθηκες; Λυπάμαι, πρέπει να πηδήξεις. Άλλη επιλογή δεν υπάρχει. Πάνω από όλα θετική σκέψη, αγαπητέ μου. Κλείσε τα μάτια και σκέψου μια γαλάζια όαση εκεί όπου βασιλεύει το τσιμέντο. Έλα, κάν‘ το με μια ανάσα. Την τελευταία σου, ασφαλώς.
Η θετική σκέψη από αγνή ελπίδα των φωτισμένων ψυχών μεταμορφώθηκε σε απατηλό χάδι του υπετροφικού εγώ μας. ‘Όταν όλοι οι φίλοι σου σε εγκαταλείπουν μπορεί να σημαίνει ότι εξελίσσεσαι’, παρατήρησα σε ένα post τις προάλλες. Χμ, ίσως βέβαια απλώς να σημαίνει ότι δεν αντέχουν άλλο τη γαϊδουρινή σου συμπεριφορά, θα συμπλήρωνα εγώ. Αλλά όχι, προς Θεού. Στη γη αυτή, οτιδήποτε δεν αποθεώνει την ναρκισσιστική μας περσόνα εξοστρακίζεται με συνοπτικές διαδικασίες. Εξάλλου, αιχμάλωτοι στο πλαστό μεγαλείο της ατομικότητάς μας είμαστε ακίνδυνοι, απόλυτα χειραγωγήσιμοι.
Αυτός ο κόσμος ίσως ποτέ δεν αλλάξει, τελικά. Μιλάμε, αλλά δεν πράττουμε, Φοβόμαστε να προβληματιστούμε και, συνεπώς, να αμφισβητήσουμε. Εάν αμφισβητήσουμε, βλέπεις, τον ίδιο μας τον εαυτό, τον παγιδευμένο σε κάθε λογής στερεότυπα, θα αναγκαστούμε να δούμε και το έργο πιο καθαρά. Και τότε θα το μισήσουμε. Θα ανακαλύψουμε πως μονάχα πρωταγωνιστές δεν θεωρούμαστε.
Εκατομμύρια δειλοί τεντώνονται τώρα νωχελικά στις ξαπλώστρες τους καθώς, να το θυμάσαι, ‘you only live once’.