ΑnimartistsΣυνέντευξη: Κιζιρίδου Γεωργία
Εξελικτική – Σχολική Ψυχολόγος
Επιμέλεια Συνέντευξης: Πολυκρέτη Μαρία
Ψυχολόγος
Φιλολογική επιμέλεια: Στέλλα Πυρένη
Φιλόλογος
Ο Morteza Jafari είναι αναγνωρισμένος σκηνοθέτης και κινηματογραφιστής. Έχει καταγωγή από το Ιράν, με σπουδές στην Τεχεράνη, στη σχολή Καλών Τεχνών. Τα τελευταία 8 χρόνια διαμένει στη Θεσσαλονίκη, όπου και δημιουργεί τα ντοκιμαντέρ του και τις ταινίες του. Ο ίδιος είναι πολιτικός πρόσφυγας και η καλλιτεχνική του δουλειά έχει επικεντρωθεί στα βιώματα των προσφύγων και των μεταναστών. Με αφορμή το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, θα συμμετέχει με την ταινία “Isis Βride“, η οποία περιέχει συνδυασμό μυθοπλαστικών και πραγματικών στοιχείων.
Η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε όχι τόσο για την καλλιτεχνική του προβολή αλλά για την ανάδειξη των ανθρώπινων χαρακτηριστικών του που ενδεχομένως κρύβονται πίσω από την επαγγελματική του ιδιότητα. Ένας άνθρωπος που ξεπέρασε τις δυσκολίες και τις κακουχίες ως πρόσφυγας και συνεχίζει να δημιουργεί με πάθος και αισιοδοξία για τη ζωή, μόνο ως θετικό πρότυπο μπορεί να λειτουργήσει για όλους εμάς.
Από την επαφή και την επικοινωνία που είχαμε δεν ήταν δύσκολο να καταλάβω ότι πρόκειται για έναν άνθρωπο σεμνό, ευγενικό, αλλά και δυναμικό. «Είμαι ένας πρόσφυγας, όπως όλοι οι άλλοι… Πέρασα και ξεπέρασα τις δυσκολίες, όπως και όλοι οι υπόλοιποι σαν κι εμένα» είπε πριν ξεκινήσει επίσημα η διαδικασία της συνέντευξης. Η μη λεκτική του επικοινωνία ήταν επίσης δυνατή. Το βλέμμα του βαθύ και καθηλωτικό, δείχνει να παρατηρεί και να αναλύει τα πάντα σιωπηλά… Παρακάτω, παρουσιάζεται η συνέντευξη που παραχώρησε για τους Animartists.
– Μπορείτε να περιγράψετε τον εαυτό σας με τρεις λέξεις;
Για να είμαι ειλικρινής δεν μου αρέσει να μιλάω εγώ για τον εαυτό μου. Προτιμώ οι άλλοι να διαπιστώσουν ποιος είμαι μέσα από τις πράξεις μου και το έργο μου.
– Τι σας κάνει να χαμογελάτε;
Η επαφή με τους ανθρώπους. Όταν βλέπω ανθρώπους να χαμογελάνε, χαμογελάω κι εγώ.
– Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με τον χώρο της Τέχνης;
Βασικά δεν το αποφάσισα ακριβώς. Ήταν σαν φυσική συνέχεια από την παιδική μου ηλικία. Στα 9 μου χρόνια ο αδερφός μου μού πήρε μια φωτογραφική μηχανή κι ενθουσιάστηκα! Γύρω στα 14 είχα την πρώτη επαφή με την κάμερα. Όταν ήρθε η ώρα να σπουδάσω, μπήκα στην Καλών Τεχνών στην Τεχεράνη.
– Τι είναι αυτό που αποτελεί έμπνευση για την καλλιτεχνική σας δουλειά;
Ο άνθρωπος και οι δυσκολίες του. Ο ανθρώπινος πόνος… Έχω υπάρξει πολεμικός ανταποκριτής στον πόλεμο στο Ιράκ, στο Αφγανιστάν και στον Λίβανο. Εκεί κατάλαβα πως ο άνθρωπος αντιμετωπίζει τα ίδια προβλήματα παντού ανεξάρτητα από τη γλώσσα που μιλάει ή την καταγωγή του. Ο άνθρωπος, λοιπόν, είναι η έμπνευσή μου.
– Πώς βρεθήκατε στην Ελλάδα; Μιλήστε μας για την ιστορία σας…
Στην Ελλάδα βρέθηκα ως αιτούντας άσυλο. Έπρεπε να φύγω από την πατρίδα μου για πολιτικούς λόγους. Από το Ιράν πέρασα οδικώς τα σύνορα και βρέθηκα στην Τουρκία. Για ένα διάστημα παρέμεινα στην Ανδριανούπολη στο κέντρο κράτησης αιτούντων άσυλο. Ο επόμενος σταθμός ήταν η Ελλάδα, όπου και διαμένω τα τελευταία 8 χρόνια.
– Είχατε προσδοκίες από την Ελλάδα όταν φθάσατε εδώ; Αν ναι, επιβεβαιώθηκατε ή διαψευστήκατε;
Είχα διαβάσει από μικρός για την Ελλάδα και τον ελληνικό πολιτισμό. Για να είμαι ειλικρινής δεν είχα κάποια συγκεκριμένη προσδοκία από την Ελλάδα όταν έφθασα εδώ, οπότε ούτε επιβεβαιώθηκα ούτε διαψεύστηκα. Με σιγουριά μπορώ να πως ότι μ’ αρέσει η Ελλάδα και θέλω να μείνω εδώ, γιατί αγαπάω τους ανθρώπους της. Μάλιστα, μπορώ να διακρίνω ορισμένες ομοιότητες μεταξύ του ιρανικού και του ελληνικού πολιτισμού.
– Οι προσωπικές σας εμπειρίες έχουν επηρεάσει τα ντοκιμαντέρ και τις ταινίες σας; Προσθέτετε και δικά σας προσωπικά βιώματα στη δουλειά σας;
Φυσικά. Ασχολούμαι έντονα με το θέμα των προσφύγων και των μεταναστών, γιατί ακριβώς θέλω το ευρύ κοινό να μάθει και να ευαισθητοποιηθεί πάνω στο συγκεκριμένο θέμα.
– Η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει την Τέχνη; Τι πιστεύετε;
Ειδικά στην Ελλάδα για οικονομικούς λόγους έχουν δημιουργηθεί επιπλέον εμπόδια και καθυστερήσεις στον χώρο της Τέχνης. Αυτό από μόνο του όμως δε θα έπρεπε να είναι αποθαρρυντικό, καθώς αν ψάξεις εναλλακτικές θα βρεις σίγουρα λύσεις.
– Τελικά ό,τι δε σε σκοτώνει σε κάνει πιο δυνατό;
Σίγουρα. Το κλειδί στη ζωή είναι να κοιτάς μπροστά. Μόνο μπροστά… Ό,τι έγινε, έγινε και τελείωσε. Κι ό,τι είναι να γίνει, θα γίνει. Δεν μπορείς να ζεις μέσα στο φόβο και στις αρνητικές σκέψεις.
– Τι θα λέγατε σε κάποιον που αντιμετωπίζει δυσκολίες στη ζωή του αυτή την στιγμή και νιώθει απογοητευμένος;
Θα έλεγα πως πρέπει να δράσει με αποφασιστικότητα και να μην αφήνεται στις αρνητικές του σκέψεις. Είναι πολύ λογικό όλοι κάποια στιγμή να νιώσουμε στενοχώρια και απογοήτευση. Πρέπει όμως να κοιτάζουμε μπροστά… και να έχουμε υπομονή για να μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες που μας παρουσιάζονται.
– Αν μπορούσατε να κάνετε μια ευχή, ποια θα ήταν αυτή;
Θα ευχόμουν ο άνθρωπος να αγαπάει τον άνθρωπο. Φανταστείτε έναν κόσμο όπου όλοι οι άνθρωποι θα ήθελαν να βοηθάνε τους άλλους ανθρώπους που έχουν προβλήματα κάθε μέρα. Τότε ίσως να λύνονταν αυτόματα και αυτά που ορίζουμε ως πρόβλημα. Αυτό θα ευχόμουν μόνο…
– Θα θέλατε να στείλετε κάποιο μήνυμα, ειδικά για τους Animartists αναγνώστες;
Να πιστεύουν στον άνθρωπο και στη δύναμή του. Πάνω από όλους και από όλα είναι ο άνθρωπος, μακριά από σύνορα… είτε πραγματικά είτε «του μυαλού».
Η συντάκτριά μας, Γεωργία Κιζιρίδου και ο σκηνοθέτης Morteza Jafari