Δημήτρης ΒαγενάςΆρθρο: Δημήτρης Βαγενάς
Ψυχολόγος
Επιμέλεια: Μαρία-Ανδρονίκη Τραυλού
Φιλόλογος-Γλωσσολόγος
“The Lazy Writer”
In summer I’m disposed to shirk,
As summer is no time to work.
In winter inspiration dies
For lack of out-door exercise.
In spring I’m seldom in the mood,
Because of vernal lassitude.
The fall remains. But such a fall!
We’ve really had no fall at all.
Bert Leston Taylor
Η Αγγλίδα συγγραφέας Τζέιν Ώστιν («Λογική κι ευαισθησία», «Περηφάνια και προκατάληψη», «Έμμα» κ.ά.) συνήθιζε να ξυπνάει νωρίς το πρωί, πριν από τη μητέρα της και τις αδερφές της, και να παίζει για λίγη ώρα στο πιάνο. Στη συνέχεια, κι αφού είχε ήδη ετοιμάσει πρωινό για την οικογένειά της, πήγαινε στο σαλόνι και καταπιανόταν με τα μυθιστορήματά της. Σε περίπτωση που το σπίτι δεχόταν επισκέψεις, η Ώστιν έκρυβε τα γραπτά της και υποκρινόταν πως έραβε. Αργά το απόγευμα, διάβαζε στην οικογένειά της όσα είχε γράψει την εκάστοτε ημέρα και συζητούσαν όλοι μαζί για την πρόοδό της.
Λαμβάνοντας υπόψη τον αριθμό των σεμιναρίων δημιουργικής γραφής που πραγματοποιούνται κάθε χρόνο, τον καταιγισμό προτάσεων που δέχονται οι εκδοτικοί οίκοι από νέους συγγραφείς, καθώς και τα μυθιστορήματα πρωτοεμφανιζόμενων συγγραφέων που κυκλοφορούν κάθε μήνα, μπορούμε να είμαστε σίγουροι πως το γράψιμο αφορά πάρα πολλούς ανθρώπους και πως οι επίδοξοι συγγραφείς είναι πολύ περισσότεροι απ’ όσο φανταζόμαστε. Σε αντίθεση, βέβαια, με την Τζέιν Ώστιν και το Βίκτωρ Ουγκώ, για τους περισσότερους ανθρώπους το γράψιμο δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση μία καθημερινή ενασχόληση, όχι τόσο επειδή δε βιοπορίζονται από αυτό και το αντιμετωπίζουν ως χόμπι, αλλά κυρίως επειδή είναι δύσκολο να οργανώσουν τον χρόνο τους με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να γράφουν κάθε μέρα. Παρόλα αυτά, είναι γενικά αποδεκτό πως όσοι γράφουν σε καθημερινή βάση ωφελούνται σε πάρα πολλούς τομείς.
Αρκετοί ερασιτέχνες συγγραφείς έχουν την τάση να υποτιμούν τόσο την αξία των γραπτών τους, όσο και το χόμπι τους αυτό καθ’ αυτό. Παρόλα αυτά, σε πολλές περιπτώσεις το γράψιμο μπορεί να λειτουργήσει θεραπευτικά, βοηθώντας μας να εκφράσουμε τα συναισθήματά μας και να διοχετεύσουμε το θυμό μας, τα άγχη μας και τις ανησυχίες μας. Με άλλα λόγια, ένα συναίσθημα ή ένας φόβος που δεν μπορεί να ειπωθεί από εμάς, μπορεί πολύ πιο εύκολα να λεχθεί από τον φανταστικό χαρακτήρα μας, προετοιμάζοντας έτσι τον τρόπο που θα τον εκφράσουμε στη συνέχεια εμείς στην πραγματική μας ζωή. Για να γράψει τον «Ντέιβιντ Κόπερφιλντ» ο Τσαρλς Ντίκενς στηρίχτηκε στα δικά του βιώματα και είναι γεγονός πως πολλά μυθιστορήματα έχουν τον χαρακτήρα ημερολογίου. Όσοι, λοιπόν, γράφουν καθημερινά μπορούν να παρατηρήσουν καλύτερα τα συναισθήματά τους, ν’ ανακαλύψουν τους στόχους τους και να εντοπίσουν τις προτεραιότητές τους, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τους ανθρώπους που κρατούν ημερολόγιο σε καθημερινή βάση. Επιπροσθέτως, ο φανταστικός κόσμος που δημιουργούμε γράφοντας μας βοηθάει να ξεχάσουμε για λίγο τα προβλήματα της καθημερινότητάς μας, βρίσκοντας έτσι μια διέξοδο και καταφέρνοντας να ηρεμήσουμε, έστω και για λίγο.
Έχοντας ως στόχο την εξέλιξη και την πρόοδό τους, είναι σημαντικό οι επίδοξοι συγγραφείς να γράφουν καθημερινά, έτσι ώστε να βελτιώνονται συνεχώς. Ακόμα κι αν τελικά διαγράψουν τη δουλειά της ημέρας, της εβδομάδας ή και ολόκληρου του μήνα, μέσω της συνεχούς ενασχόλησης με τη γραφή καταφέρνουν να συνειδητοποιήσουν τα ελλείμματά τους, να βελτιώσουν τον λόγο τους, ακόμα και ν’ αναπτύξουν το προσωπικό τους ύφος. Παρομοιάζοντας τη συγγραφή με τον αθλητισμό, μπορούμε να πούμε πως είναι προτιμότερο να γυμναζόμαστε μισή ώρα την ημέρα, έτσι ώστε να διατηρούμαστε σε φόρμα, παρά δύο ώρες την εβδομάδα. Το γράψιμο συνεπώς πρέπει ν’ αποτελεί κομμάτι της ρουτίνας μας, ειδάλλως είναι πολύ πιθανό να γράφουμε όλο και πιο αραιά με αποτέλεσμα κάποια στιγμή να τα παρατήσουμε, όπως ακριβώς μπορεί να συμβεί και με τις επισκέψεις μας στο γυμναστήριο, όταν δεν είναι ενταγμένες στο καθημερινό μας πρόγραμμα.
Η καθημερινή ενασχόληση με το γράψιμο μπορεί επομένως να ωφελήσει τόσο εμάς, βοηθώντας μας να βρούμε μία διέξοδο από τα προβλήματά μας, όσο και τα ίδια τα γραπτά μας, που γίνονται καλύτερα μέρα με τη μέρα. Για όλους αυτούς τους λόγους είναι σημαντικό να παραδειγματιζόμαστε από τις καθημερινές συνήθειες των μεγάλων συγγραφέων, ακόμα κι αν τα έργα μας δεν έχουν ούτε την αξία ούτε τη διαχρονικότητα που είχαν τελικά τα έργα της Τζέιν Ώστιν…
Προτεινόμενη βιβλιογραφία
CharlesDickensInfo. David Copperfield by Charles Dickens. Ανάκτηση στις 28 Αυγούστου 2017 από http://www.charlesdickensinfo.com/novels/david-copperfield/
Falconer, J. 10 Reasons You Should Write Something Each Day. Ανάκτηση στις 28 Αυγούστου 2017 από http://www.lifehack.org/articles/featured/10-reasons-you-should-write-something-each-day.html
Goins, J. Why You Need to Write Every Day. Ανάκτηση στις 24 Αυγούστου 2017 από https://goinswriter.com/write-every-day/
ShortList. The Daily Rituals Of Famous Writers. Ανάκτηση στις 22 Αυγούστου 2017 από http://www.shortlist.com/entertainment/books/the-daily-rituals-of-famous-writers