Κείμενο: Μαρία Κακούρη
Φοιτήτρια Ψυχολογίας
Επιμέλεια: Χαρούλα Ξανθοπούλου
Φιλόλογος
Δεν είναι λίγες οι φορές που είμαστε παρόντες σε συζητήσεις χωρισμού και προσπαθούμε να σταθούμε σε φίλους που έχουν πρόσφατα απομακρυνθεί από το ταίρι τους. Μία συμβουλή που πολλοί από εμάς δίνουμε είναι “Κάνε πράγματα. Γέμισε τη μέρα σου κι έτσι δε θα τον/την σκέφτεσαι τόσο”. Πράγματι, πρόκειται για μια ενδιαφέρουσα και ευεργετική ιδέα, που δεν γνωρίζουμε όμως ότι στηρίζεται στο φαινόμενο της “πολυπλοκότητας του εαυτού”.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την Linville (1982, 1987), η υψηλή πολυπλοκότητα του εαυτού ορίζεται ως η περίπτωση κατά την οποία ένα άτομο έχει πολλές και διαφορετικές όψεις με αποτέλεσμα η μία όψη να μην επικαλύπτει την άλλη. Το εν λόγω στοιχείο συνδέεται άμεσα με την έλλειψη συναισθηματικής ακρότητας, δηλαδή υπό αυτές τις συνθήκες το άτομο δεν βιώνει σε έντονο βαθμό το οποιοδήποτε συναίσθημά του, είτε πρόκειται για αρνητικό είτε για θετικό συναίσθημα.
Ας δούμε καλύτερα πώς λειτουργεί η θεωρία της Linville στο παράδειγμα του χωρισμού εξετάζοντας και τις δύο περιπτώσεις. Αν μια γυναίκα είναι καθηγήτρια σε σχολείο, σύζυγος, ασχολείται με τον εθελοντισμό και κάνει yoga, θα επηρεαστεί λιγότερο όταν χωρίσει και τα αρνητικά της συναισθήματα δεν θα είναι τόσο έντονα. Αυτό θα συμβεί, διότι το ένα γεγονός θα επηρεάσει τη μια πλευρά του εαυτού και όχι τις υπόλοιπες. Στον αντίποδα, αν μια γυναίκα είναι καθηγήτρια σε σχολείο και σύζυγος και ο άντρας της εργάζεται στο ίδιο περιβάλλον όντας και αυτός καθηγητής, ο χωρισμός θα την επηρεάσει σφόδρα, δεδομένου ότι θα επηρεαστεί αρνητικά όλη η αναπαράσταση του εαυτού.
Κατανοούμε επομένως, ότι όταν ένας άνθρωπος παραμένει δραστήριος και ασχολείται με ποικίλους τομείς στην καθημερινότητά του, δημιουργεί μια πιο ανθεκτική προσωπικότητα και δεν στηρίζεται κατ’ αποκλειστικότητα στη σχέση του. Η ενεργητικότητα αποτελεί με αυτό τον τρόπο ένα αποδοτικό μέσο προστασίας από τις συνέπειες του χωρισμού, καθώς θωρακίζει το άτομο, το οποίο βιώνει μεν αρνητικά συναισθήματα, αλλά όχι στο μέγιστο βαθμό.
Βιβλιογραφικές αναφορές
Linville, P. W. (1982). The complexity – extremity effect and aged-based stereotyping. Journal of Personality and Social Psychology, 42, 193-211.
Linville, P. W. (1987). Self-complexity as a cognitive buffer against stress-related illness and depression. Journal of Personality and Social Psychology, 42, 193-211.