Βιβή ΚατσαρούΆρθρο: Βιβή Κατσαρού
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Ψυχολόγος
Επιμέλεια: Γιάννα Τζιρίτα
Φιλόλογος
Σου αρέσει το σώμα σου; Νιώθεις άνετα μέσα σε αυτό ή προσπαθείς να το κρύψεις με τα κατάλληλα ρούχα γιατί ντρέπεσαι για αυτό; Η ‘εικόνα σώματος’ είναι μία πολυδιάστατη έννοια που περιλαμβάνει την αντίληψη που έχεις για το σώμα σου αλλά και τη στάση σου απέναντι σε θέματα εμφάνισης. Είναι ένα ζήτημα υποκειμενικό, γιατί αυτή η αντίληψή σου μπορεί να είναι εντελώς διαφορετική και συνήθως περισσότερο αρνητική σε σχέση με τη γνώμη των άλλων.
Το ζήτημα της εικόνας σώματος δεν είναι επιφανειακό, όπως αρκετοί ίσως πιστεύουν. Αντιθέτως, μας δίνει πληροφορίες για βασικά θέματα της ταυτότητάς μας. Παίζει σημαντικό ρόλο στην αυτοεκτίμηση και αυτή με τη σειρά της, στην ψυχική υγεία (Tomas-Aragones & Marron, 2016). Ένας άνθρωπος με θετική αυτό-αντίληψη μπορεί να αξιολογεί θετικά την εικόνα που έχει το σώμα του. Αντιθέτως, κάποιος άλλος που έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση μπορεί να είναι ευαίσθητος σε θέματα που αφορούν την εμφάνισή του. Ένας τελειομανής άνθρωπος, μπορεί να δίνει υψηλή αξία στον εαυτό του, μόνο όταν η εμφάνισή του πλησιάζει μια ιδανική εικόνα.
Το πόσο ευτυχισμένος νιώθει κάποιος, επηρεάζεται από την αντίληψή του για την εικόνα σώματος. Όταν έχουμε καλή άποψη για το σώμα μας, το αποδεχόμαστε και το σεβόμαστε, καθώς και το προστατεύουμε από μη ρεαλιστικά ιδανικά πρότυπα.Είμαστε πιο χαρούμενοι. Άτομα με διαταραχές στην εικόνα σώματος αισθάνονται ντροπή, αποστροφή ή αηδία για τον εαυτό τους. Γυναίκες που αισθάνονται ότι το σώμα τους δεν είναι ελκυστικό, μπορεί να οδηγηθούν μέχρι και σε κατάθλιψη (Swami, Tran, Stieger & Voracek, 2015).
Είναι φυσιολογικό να μην είμαστε ευχαριστημένοι με κάποια μέρη του σώματός μας, και ίσως να θέλαμε να τα αλλάξουμε. Αυτές οι ανησυχίες δεν θεωρούνται πρόβλημα εάν δεν αποτελούν πηγή ενόχλησης σε καθημερινή βάση ή σε έντονο βαθμό. Όταν όμως μειώνουν την ποιότητα ζωής μας και στέκονται εμπόδιο στην κοινωνική μας ζωή, τότε είναι πρόβλημα.
Εάν δεν μας αρέσει το σώμα μας, υπάρχουν δύο πράγματα που μπορούμε να κάνουμε. Για τα σωματικά χαρακτηριστικά μας που δεν αλλάζουν, χρειάζεται να τα αποδεχτούμε όπως είναι. Για εκείνα που αλλάζουν, μπορούμε να τα βελτιώσουμε αν θέλουμε, πάντα όπως μέσα από την αποδοχή. Τι εννοώ; Θα αναφερθώ στο σωματικό βάρος και συγκεκριμένα στην επίτευξη ενός υγιούς βάρους. Σε πρώτη φάση χρειάζεται να αποδεχτούμε το σώμα μας όπως ακριβώς είναι. Να το αγαπήσουμε και να αρχίσουμε να το σεβόμαστε. Μέσα σε αυτό θα είμαστε για ολόκληρη τη ζωή μας, αυτό είναι το μόνιμο σπίτι μας!
Ωστόσο αποδοχή δεν σημαίνει συμβιβασμός. Δεν σημαίνει ότι πρέπει να μας αρέσει αυτό το βάρος που έχουμε. Αυτό το σώμα όμως δεν είναι μόνο κιλά, και δεν μπορούμε να το βλέπουμε έτσι. Χωρίς αυτό δεν θα υπήρχαμε. Υπάρχουν χίλιοι δυο λόγοι για να αγαπήσουμε το σώμα μας όπως και αν είναι. Μέσα από την αποδοχή και την ανάγκη μας να φροντίσουμε αυτό το ‘σπίτι’, έρχεται και η αλλαγή, η βελτίωση. Θα αντιστοιχούσα τη διαδικασία με ένα λουλούδι. Όσο το φροντίζουμε, το ποτίζουμε, του προσθέτουμε καλό χώμα, τόσο αυτό μεγαλώνει, ανθίζει και ομορφαίνει. Έτσι συμβαίνει και με το σώμα μας. Όσο του δίνουμε θρεπτικές τροφές, σε ποσότητες που χρειάζεται, αρκετό νερό, και δεν το επιβαρύνουμε με άχρηστες ουσίες, τόσο αυτό βελτιώνεται, ομορφαίνει, και αρχίζουμε να αισθανόμαστε άνετα μέσα σε αυτό (Jackson et al., 2014). Μη διστάζετε να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό (ψυχολόγο), εάν νιώθετε ότι θέλετε να βελτιώσετε την αντίληψη που έχετε για την εικόνα σας, αλλά δεν ξέρετε πώς να το κάνετε.
Βιβλιογραφικές αναφορές
Jackson, K. L., Janssen, I., Appelhans, B. M., Kazlauskaite, R., Karavolos, K., Dugan, S. A., Avery, E. A., Shipp-Johnson, K.J., Powell, L. H., & Kravitz, H. M. (2014). Body image satisfaction and depression in midlife women: the Study of Women’s Health Across the Nation (SWAN). Archives of women’s mental health, 17(3), 177-187.
Swami, V., Tran, U. S., Stieger, S., & Voracek, M. (2015). Associations between women’s body image and happiness: Results of the YouBeauty. com Body Image Survey (YBIS). Journal of Happiness Studies, 16(3), 705-718.
Tomas-Aragones, L., & Marron, S. E. (2016). Body image and body dysmorphic concerns. Acta dermato-venereologica, 96(217), 47-50.