Κείμενο: Αναστασία Μιχαήλ
Φοιτήτρια, Φωτογράφος και Καλλιτέχνιδα
Επιμέλεια: Σοφία Ποιμενίδου
Φιλόλογος
“Του το κρατάω αυτού του κόσμου που δε μου ανήκει ο εαυτός μου…” λέει το τραγούδι. Τι φράση.
Πόσο πονάει αυτή η φράση. Η φράση που μιλάει στην ψυχή όλων, που λέει το παράπονο όλων και φανερώνει το μυστικό κάθε ενός από εμάς – μαζί και ξεχωριστά.
Του το κρατάμε όλοι, αυτό, του κόσμου. Δεν θα σταματήσουμε ποτέ να του το κρατάμε αυτό που μας κάνει. Όλοι με δεσμά, δεμένοι σε έναν τεράστιο κόσμο ελευθερίας. Πόσο μεγάλος είναι αυτός ο κόσμος, πόσο απέραντος. Και εμείς πόσο εγκλωβισμένοι είμαστε μέσα του, ενώ κάνουμε τόσες επιλογές, ενώ ζούμε τόσο ελεύθερα. Πάντα ο κόσμος στο τέλος της μέρας μας αφήνει με ένα αναστεναγμό, τόσο μεγάλο. Έναν αναστεναγμό που δεν μας αφήνει ποτέ. Έναν αναστεναγμό κρυφό. Πάντα, πάντα ο κόσμος μας δένει και μας κρατάει σφιχτά, επειδή έτσι θέλει. Πάντα μας αναγκάζει να αναστενάζουμε. Δεν μας δίνει ποτέ επιλογή.
Ο εαυτός μας, αυτός ο εαυτός τον οποίο δουλεύουμε όλη μας τη ζωή, δεν μας ανήκει τελικά. Δεν μας ανήκε ποτέ. Σε άλλους ανήκε πάντα. Ανήκει σε “πρέπει”, σε “γιατί”, σε “μη”, σε “όχι”. Πάντα εκεί θα ανήκει. Και εμείς; Τι ρόλο έχουμε εμείς σε όλο αυτό ;
– Παράπονο…μεγάλο παράπονο αυτός ο στίχος.
Ακούω ξανά και ξανά το τραγούδι μήπως και καταφέρω να γράψω τι νιώθω, το συναίσθημα που μου προκαλεί. Δύσκολο, πολύ δύσκολο. Πως να περιγράψεις μια τόση μεγάλη αλήθεια με λέξεις; Πως να εκφράσεις μια τόσο θλιβερή πραγματικότητα; Παράπονο, πολύ παράπονο κρύβει αυτός ο στίχος.
Ο κόσμος, μια τόσο γενική λέξη, μια τόσο αόριστη έννοια, και όμως, αυτός μας πληγώνει. Αυτός μας εγκλωβίζει. Κάτι τόσο γενικό, κάτι τόσο αόριστο. Δεν είναι ένα πράγμα, είναι τα πάντα γύρω μας. Είναι όλος ο κόσμος. Ο κόσμος που από την στιγμή που ξεκινάμε να ζούμε μας βαφτίζει μέσα σε εικόνες για το μέλλον, για το παρελθόν και για το παρόν. Μας ντύνει με ένα καλοσχεδιασμένο περιτύλιγμα πάνω στο οποίο αναγράφεται το κάθε βήμα για το πως πρέπει να είμαστε κ το πως οφείλουμε να εξελιχθούμε. Τι να κάνουμε στο μέλλον, πως να ζούμε, τι να είμαστε, γιατί να είμαστε έτσι. Μια έτοιμη ζωή σχεδιασμένη από άλλους, η οποία, όπως και να είναι, ποτέ δεν είναι αρκετή.
-Όπως και να είσαι, δεν κάνεις. Όσο και να προσπαθείς, δεν είσαι αρκετός.
Αν είσαι όπως “πρέπει” δεν έχεις χαρακτήρα. Αν είσαι ανυπόμονος, δεν είσαι αρκετά συνειδητοποιημένος, δεν είσαι σοβαρός, τρέχεις. Αν προσπαθείς να πείσεις , είσαι δήθεν. Αν είσαι πολύ ειλικρινής με όλα, δεν κάνεις καλά – πληγώνεις τον κόσμο, τον προσβάλλεις – είσαι λάθος. Αν χαμογελάς είσαι χαζοχαρούμενος. Αν πάλι δεν το κάνεις είσαι κουραστικός, γκρινιάρης – λάθος. Αν δέχεσαι τα δεδομένα, είσαι θύμα. Αν αντιδράς μιλάς πολύ – δεν κάνει. Αν αγαπάς τους πάντες είσαι εύκολος, παιχνιδάκι, λίγος. Αν προσέχεις ποιους αγαπάς είσαι καχύποπτος – πάλι λάθος. Αν αγαπάς λίγους αλλά όχι αυτούς που σου λένε και όχι με τον τρόπο που περιμένουν από εσένα, είσαι ανήθικος, δεν πρέπει – είναι λάθος. Αν τιμωρείς, είσαι σκληρός, κακός, άθλιος, αλλά αν συγχωρείς είσαι βλάκας, αθώος, αφελής – λάθος ξανά. Αν δέχεσαι τον κόσμο και είσαι μέρος του, είσαι θύτης και φταις. Αν τον απορρίπτεις είσαι αχάριστος. Είναι λάθος το να είσαι αχάριστος. Δεν επιτρέπεται να είσαι αχάριστος.
Και τι επιτρέπεται να είσαι; Υπάρχει κάτι στον κόσμο το οποίο να είναι εντάξει σαν επιλογή; Υπάρχει κάτι το οποίο να μην ξεφεύγει από το σχέδιο; Υπάρχει κάτι που ο κόσμος να σου επιτρέπει να είσαι; Κάτι σωστό υπάρχει; Έχεις την επιλογή να μην ζητήσεις άδεια για να είσαι κάτι; Ποιος είναι ο κόσμος για να του ανήκεις; Τι του χρωστάς τόσο σημαντικό; Με τι σε κρατάει; Γιατί σε εγκλωβίζει έτσι; Τι του έκανες;
– Κράτησέ του το. Μην του το συγχωρείς. Κράτησέ του το, μήπως και στρώσει.
Σου το κρατάω, κόσμε – σου το κρατάω που κάθε μέρα φροντίζεις με κάθε τρόπο να μου αποδεικνύεις το ότι δεν μου ανήκω.
Σου το κρατάω που με κρατάς, που με κρίνεις.
Σου το κρατάω που δεν με αφήνεις ελεύθερη.
Σου το κρατάω, που όλους μας κρατάς.
Σου το κρατάω γιατί δεν αφήνεις κανέναν ελεύθερο και είναι άδικο.
Σου το κρατάω γιατί δεν θα έπρεπε να είναι έτσι – γιατί ειναι κρίμα.
Σου το κρατάω γιατί προσπαθώ με όλη μου την δύναμη, και εσύ δεν ακούς.
Λυπάμαι, αλλά σου το κρατάω κόσμε.
Σου το κρατάω που έχεις βάλει τα δεσμά τόσο κοντά ώστε να τα βλέπω, αλλά ταυτόχρονα τόσο μακρυά ώστε να μην φτάνω να τα σπάσω.
Κείμενο και φωτογραφία της Αναστασίας Μιχαήλ