Αναστασία-Μαρία ΖαβιτσάνουΚείμενο: Αναστασία – Μαρία Ζαβιτσάνου,
Βιοχημικός – Διδάκτωρ Μοριακής Ογκολογίας &
Ανοσιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ν. Υόρκης
Επιμέλεια: Μαρία Σουρτζή,
Φιλόλογος
Με αφορμή την πρόσφατη αυτοκτονία μιας φοιτήτριας Ιατρικής του Πανεπιστημίου της Ν. Υόρκης, τα ΜΜΕ και η ακαδημαϊκή μας κοινότητα άρχισαν με ένταση -για άλλη μια φορά- να συζητούν για τα ψυχολογικά προβλήματα των φοιτητών. Άρχισαν να προσπαθούν -μάταια- να προσεγγίσουν τις ρίζες του προβλήματος. Στρες. Πίεση. Μοναξιά. Χρόνια κατάθλιψη.
Όσο κι αν συμφωνώ με το γεγονός ότι ένας αριθμός αυτοκτονιών που λαμβάνουν χώρα στα αμερικανικά πανεπιστήμια είναι λόγω πραγματικών ψυχιατρικών περιπτώσεων, η πλειονότητα αυτών των γεγονότων, ωστόσο, έχουν αιτία αυτό που τόσο εύστοχα αποτύπωσε το 1949 ο Άρθουρ Μίλερ στο έργο του «Ο θάνατος του Εμποράκου». Το Αμερικανικό Όνειρο.
Τα αμερικανικά πανεπιστήμια, κι ίσως ολόκληρη η Αμερική -θα τολμούσα να πω, προωθούν μια κουλτούρα υπερκατορθώματος και τελειομανίας ενώ λίγο διδάσκουν ευελιξία και προσαρμοστικότητα. Πρέπει να γίνεις σπουδαίος. Σπουδαίος σημαίνει γνωστός, πλούσιος, με υψηλό κοινωνικό status. Τι κι αν όμως κατά το ταξίδι σκοντάψεις; Τότε το χάος. Στην Αμερική όταν οι νέοι πέσουν στα πρώτα τους βηματάκια, είναι ανήμποροι να σταθούν και πάλι. Δεν έχουν μάθει να σηκώνονται, μόνο να περπατάνε.
Είναι ανατριχιαστικό πως η επιτυχία εξισώνεται με την ευτυχία. Η ζωή των ανθρώπων γίνεται η εργασία τους και η συνεχής εξαντλητική προσπάθειά τους να πετύχουν. Γιατί; Κανείς δεν ξέρει. Γιατί να είσαι σπουδαίος; Γιατί να είσαι τέλειος; Τι έγινε κι αν αποτύχεις; Ένα πολύ μικρό ποσοστό μπορεί να απαντήσει σε αυτές τις ερωτήσεις και τυγχάνει να είναι οι ίδιοι άνθρωποι που δεν φοβούνται να αποτύχουν. Είναι αυτοί που ό,τι κάνουν, το κάνουν γιατί τους γεμίζει. Και μόνο. Είναι συνήθως οι ίδιοι άνθρωποι που τους γεμίζει εξίσου να πάνε τα παιδιά τους στο σχολείο, να διαβάσουν ένα βιβλίο, να περπατήσουν κρατώντας το χέρι του συντρόφου τους στο πάρκο, να απολαύσουν τη μυρωδιά του βρεγμένου χώματος από τη χθεσινή μπόρα.
Γιατί;
Γιατί όταν αυτοί οι άνθρωποι θα πέσουν, θα στραφούν σε όλα αυτά για να βρουν τον παράδεισό τους. Γιατί όπως είπε και ο Ελύτης, «από ένα τίποτα γίνεται ο παράδεισος».
Σε όλους τους ανθρώπους που φτιάχνουν τον παράδεισό μου.