Χαράλαμπος ΔεπάσταςΆρθρο: Χαράλαμπος Δεπάστας
Κοινωνικός Λειτουργός
Επιμέλεια: Στέλλα Πυρένη
Φιλόλογος
Το παρόν άρθρο είναι αφιερωμένο στη μνήμη όχι μόνο της Jenny και του Spotty, των δύο jaguars που θανατώθηκαν στο Αττικό Ζωολογικό Πάρκο στις 15/12/2018. Αμέτρητα ζώα έχουν χαθεί στο παρελθόν από την ανθρώπινη πλεονεξία και την «υπέρμετρη παντοδυναμία». Αμέτρητα ζώα χάνονται και θα χαθούν όσο δεν μπαίνει ένα τέλος σε άλλη μία ανθρώπινη αλογία.
Όσο κι αν προσπαθώ να γράφω με το θυμικό μου το δυνατόν κοντά στο σημείο μηδέν, τόσο καταλαβαίνω ότι αυτό είναι ανέφικτο. Θύμωσα και πόνεσα πολύ με το συμβάν. Παρότι ποτέ δεν είχα κατοικίδια και μάλλον ποτέ δε θα αποκτήσω (ποτέ μη λες ποτέ/έχω τη δική μου θεωρία – χωρίς απαραίτητα να κατακρίνω τους έχοντες), φρονώ πως αυτό δεν με έχει κάνει λιγότερο ή περισσότερο άνθρωπο ή φιλόζωο.
Από τότε που πιτσιρικά με είχαν πάει οι γονείς μου στο τσίρκο και από τότε που η σχολική εκδρομή πραγματοποιήθηκε στον ζωολογικό κήπο, δεν στήριξα και δεν πρόκειται να στηρίξω κανένα τέτοιο έγκλημα. Γιατί περί εγκλήματος ομιλούμε. Φυλακίζονται ζώα, κλέβονται κι απομακρύνονται από την οικογένεια και το φυσικό τους περιβάλλον, μεταναστεύουν, ζουν σε συνθήκες αντίθετες με αυτές που θα έπρεπε (κλίμα), ζουν σε περιβάλλοντα τεχνητά, μαλθακοποιούνται, πολλές φορές παραμελώνται, βασανίζονται κι όλα αυτά στον βωμό του κέρδους. Τα παραδείγματα άπειρα αλλά ας αναφερθώ στην προκειμένη περίπτωση. Ο ιαγουάρος που ζει κατά κόρων στην κεντρική και νότια Αμερική (ομιλώ ως μη ειδικός για αυτό δικαιολογήστε τυχόν κενά στην πληροφορία) μέσα στα άγρια δάση και τις ζούγκλες, η φύση του τον προστάζει να τρέχει, να πηδάει, να κυνηγάει, να σκοτώνει. Αιχμαλωτίζοντας ένα τέτοιο ζώο σκοτώνουμε τη φύση του. Διότι μέσα στα κελιά και τα τεχνητά οικοσυστήματα που τους φτιάχνουν δεν μπορεί να κάνει τίποτα από τα παραπάνω. Ούτε να πιάσει τις απίστευτες ταχύτητές του ούτε να σκαρφαλώσει πάνω στους χιλιάδες κορμούς της ζούγκλας ούτε να κυνηγήσει, αφού του πετάνε έτοιμη μια μερίδα φαΐ.
Δημιουργούμε έναν θίασο από ζόμπι για να χαζοχαίρονται οι άνθρωποι και κάποιοι να τα κονομάνε. Ζώα καταδικασμένα στην εκμετάλλευση και το σημαντικότερο, σκλάβοι και αποκομμένοι από τη φύση τους. Είναι σπουδαίο το ζωικό βασίλειο και πραγματικά αξιοθαύμαστο. Αν όμως κάποιος θέλει να το δει να πάει να κάνει σαφάρι.
Αυτή η «υπέρμετρη παντοδυναμία» του ανθρώπου, που όσο κι αν πλεοναστικά ηχεί, τόσο άρτια εκτιμώ περιγράφει την ανθρώπινη φύση, αυτή θα μας καταστρέψει. Αυτή θα καταστρέψει το είδος και τον πλανήτη. Μαθαίνουμε ήδη πόσα είδη έχουν εξαφανιστεί και πόσα απειλούνται άμεσα να εξαφανιστούν.
Παρότι λοιπόν οι ζωολογικοί κήποι και τα τσίρκο ζουν και βασιλεύουν εν έτει 2018, υπάρχει χάρτα για τα δικαιώματα των ζώων. Σύμφωνα με το naturagraeca.com, το κείμενο της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων των Ζώων υιοθετήθηκε από τη Διεθνή Ένωση Δικαιωμάτων των Ζώων και άλλες οργανώσεις στα πλαίσια διεθνούς συνάντησης, με θέμα τα δικαιώματα των ζώων, η οποία έλαβε χώρα στο Λονδίνο τον Σεπτέμβριο του 1977. Η Διακήρυξη υπογράφηκε στο Παρίσι τον Οκτώβριο του 1978.
Σας παραθέτω τι αναφέρει και τι προβλέπει η διακήρυξη του Παρισιού και τα συμπεράσματα δικά σας:
Άρθρο 1
1. Όλα τα ζώα γεννιούνται με ίσα δικαιώματα στη ζωή και στη δυνατότητα ύπαρξης.
Άρθρο 2
1. Ο άνθρωπος οφείλει να σέβεται τη ζωή κάθε ζώου.
2. Ο άνθρωπος ανήκει στο ζωικό βασίλειο και δεν μπορεί να εξοντώνει ή να εκμεταλλεύεται τα άλλα είδη του ζωικού βασιλείου. Αντίθετα, οφείλει να χρησιμοποιεί τις γνώσεις του για το καλό των ζώων.
3. Κάθε ζώο δικαιούται φροντίδας, προσοχής και προστασίας από τον άνθρωπο.
Άρθρο 3
1. Κανένα ζώο δεν πρέπει να υποβάλλεται σε κακομεταχείριση ή απάνθρωπη συμπεριφορά.
2. Αν η θανάτωση ενός ζώου θεωρηθεί υποχρεωτική πρέπει να γίνει στιγμιαία, ανώδυνα και χωρίς καμιά πρόκληση αγωνίας του ζώου.
Άρθρο 4
1. Κάθε ζώο δικαιούται να ζήσει στο φυσικό του χώρο (γη, θάλασσα, αέρας) και να αναπαράγεται σύμφωνα με τους φυσικούς νόμους.
2. Η στέρηση ελευθερίας του ζώου ακόμη κι αν γίνεται για μορφωτικούς σκοπούς είναι αντίθετη προς τη διακήρυξη δικαιωμάτων αυτού.
Άρθρο 5
1. Κάθε ζώο που από παράδοση θεωρείται κατοικίδιο δικαιούται να ζήσει με το ρυθμό και τις συνθήκες ζωής και ελευθερίας που αντιστοιχούν στο είδος του.
2. Η διαφοροποίηση αυτών των συνθηκών από τον άνθρωπο έχει σκοπούς κερδοσκοπικούς και είναι αντίθετη προς τη διακήρυξη.
Άρθρο 6
1. Κάθε ζώο που αποτελεί σύντροφο του ανθρώπου έχει δικαίωμα διάρκειας ζωής ανάλογης με τη φυσική του μακροβιότητα.
2. Η εγκατάλειψη ενός ζώου θεωρείται πράξη απάνθρωπη και εξευτελιστική.
Άρθρο 7
1. Αναφορικά με τα ζώα που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στον άνθρωπο, η διάρκεια και η ένταση δουλειάς πρέπει να είναι σε λογικά πλαίσια, η διατροφή τους ικανοποιητική και η ανάπαυσή τους υποχρεωτική.
Άρθρο 8
1. Οποιοσδήποτε πειραματισμός πάνω στα ζώα, ιατρικός, επιστημονικός, κλπ. αντιτίθεται προς τα δικαιώματα των ζώων, εφόσον προκαλεί πόνο σωματικό ή ψυχικό.
2. Πρέπει να επιδιώκεται η αντικατάσταση του πειραματισμού πάνω στα ζώα από άλλες υπάρχουσες τεχνικές.
Άρθρο 9
1. Τα ζώα που εκτρέφονται για τη διατροφή του ανθρώπου πρέπει να στεγάζονται, να τρέφονται, να μετακινούνται και να θανατώνονται χωρίς πρόκληση πόνου και αγωνίας.
Άρθρο 10
1. Απαγορεύεται η εκμετάλλευση των ζώων για τη διασκέδαση των ανθρώπων.
2. Η έκθεση ζώου και τα θεάματα που χρησιμοποιούν ζώα αποτελούν καταστρατήγηση της αξιοπρέπειας και του σεβασμού προς τη ζωή του ζώου.
Άρθρο 11
1. Κάθε πράξη που χωρίς λόγο προκαλεί θάνατο ζώου είναι βιοκτονία, είναι έγκλημα απέναντι στη ζωή.
Άρθρο 12
1. Κάθε πράξη που προκαλεί θάνατο μεγάλου αριθμού άγριων ζώων αποτελεί «γενοκτονία», έγκλημα απέναντι στο είδος.
2. Η μόλυνση και οποιαδήποτε καταστροφή του φυσικού μας περιβάλλοντος οδηγούν στη γενοκτονία.
Άρθρο 13
1. Σεβασμός επιβάλλεται ακόμη και στο νεκρό ζώο.
2. Κάθε σκηνή βίας στην τηλεόραση και το σινεμά, με θύματα ζώα πρέπει να απαγορευτεί και μόνο οι σκηνές που έχουν σκοπό να ενημερώσουν για τα δικαιώματα των ζώων οφείλουν να προβάλλονται.
Άρθρο 14
1. Οι οργανισμοί προστασίας και προάσπισης των ζώων πρέπει να αντιπροσωπεύονται από κάθε κυβέρνηση.
2. Τα δικαιώματα του ζώου πρέπει να κατοχυρωθούν απ’ τους νόμους, όπως ακριβώς και τα δικαιώματα του ανθρώπου.
Τεράστιο θέμα πραγματικά και με πάρα πολλές προεκτάσεις. Κάπου εδώ όμως θα πρέπει να κλείσω. Αγαπητοί μου αναγνώστες, το άρθρο αυτό ίσως αποτελέσει το τελευταίο μου άρθρο για το Animartists. Εν μέσω εξελίξεων και μεταβατικής περιόδου για την ιστοσελίδα αλλά πιθανόν και για προσωπικούς λόγους, ίσως αυτή η άριστη συνεργασία να χρειαστεί να ολοκληρωθεί ή να μην είναι με τη συχνότητα ή τη μορφή που είχε ως τώρα. Ο καιρός θα φέρει τα νεότερα.
Σας εύχομαι να Ανησυχείτε πάντα. Καλές γιορτές κι ένα ακόμα καλύτερο 2019!